آیا خلود در جهنم در برابر عمر محدود با عدالت خدا سازگار است؟

متن سوال: 
مايلم به صورت سليس و روان و مستند و قابل بازگويي به زبان دانشجويي به اين سؤالم باسخ داده شود که آيا خلود در جهنم در برابر عمر محدود با عدالت خدا سازگار است؟

سلام وقت شما بخير نخست بايد دانست عذاب ابدي شامل کساني مي شود که در مقابل حق گردن کشي کرده و راه حق را بر روي خود و ديگران بسته اند . اينها با اينکه مي دانستند خدايي هست و حجّت بر آنها تمام شده بود باز ايمان نياوردند ؛ و نه تنها ايمان نياوردند در مقابل خدا صف آرايي کرده و راه حق را بر روي مردم بستند ؛ نظير ابليس که از روي علم و از سر عناد با خدا ، راه حق را بر مردم مي بندد يا مثل ابن ملجم که با کشتن امير المو منين (ع) تمام بشريت را از هدايت آن حضرت محروم کرد ؛ يا مثل شمر و ابن زياد که باعث دوام ظلم تا روز ظهور موعود شدند . چنين کساني اگر تا ابد هم عمر کنند باز هم به روش خود ادامه خواهند داد ؛ چون جوهره انساني وجودشان را نابود کرده اند و راه بازگشت را به روي خودشان بسته اند اينها مانند کسي هسند که با اختيار خود از بالاي يک آسمان خراش مي پرد چنين کسي حتي اگر در وسط راه پشيمان هم شود راه بازگشت ندارد . خودش هم از اول مي دانست که که اگر به اين کار اقدام کند راه بازگشت نخواهد داشت « َقالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّمَا خُلِّدَ أَهْلُ النَّارِ فِي النَّارِ لِأَنَّ نِيَّاتِهِمْ کَانَتْ فِي الدُّنْيَا أَنْ لَوْ خُلِّدُوا فِيهَا أَنْ يَعْصُوا اللَّهَ أَبَداً وَ إِنَّمَا خُلِّدَ أَهْلُ الْجَنَّةِ فِي الْجَنَّةِ لِأَنَّ نِيَّاتِهِمْ کَانَتْ فِي الدُّنْيَا أَنْ لَوْ بَقُوا فِيهَا أَنْ يُطِيعُوا اللَّهَ أَبَداً فَبِالنِّيَّاتِ خُلِّدَ هَؤُلَاءِ وَ هَؤُلَاءِ ثُمَّ تَلَا قَوْلَهُ تَعَالَى- قُلْ کُلٌّ يَعْمَلُ عَلى‏ شاکِلَتِهِ قَالَ عَلَى نِيَّتِه » (‏ الکافي ج‏2 85 باب النية ..... ص : 84( )امام صادق عليه السّلام فرمود: اهل دوزخ از اين رو در دوزخ جاودان باشند که نيّت داشتند اگر در دنيا جاودان باشند هميشه نافرمانى خدا کنند و اهل بهشت از اين رو در بهشت جاودان باشند که نيت داشتند اگر در دنيا باقى بمانند هميشه اطاعت خدا کنند، پس اين دسته و آن دسته بسبب نيّت خويش جاودانى شدند، سپس قول خداى تعالى را تلاوت نمود: «بگو هر کس طبق شاکله ي خويش عمل مي کند » فرمود: يعنى طبق نيّت خويش.) خداوند متعال در باره اهل جهنم فرمود :« حَتَّى إِذا جاءَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قالَ رَبِّ ارْجِعُونِ ،لَعَلِّي أَعْمَلُ صالِحاً فيما تَرَکْتُ کَلاَّ إِنَّها کَلِمَةٌ هُوَ قائِلُها وَ مِنْ وَرائِهِمْ بَرْزَخٌ إِلى‏ يَوْمِ يُبْعَثُونَ » (مؤمنون / آيه 99 و 100 ( « (آنها هم چنان به راه غلط خود ادامه مى‏دهند) تا زمانى که مرگ يکى از آنان فرارسد، مى‏گويد: «پروردگار من! مرا بازگردانيد! شايد در آنچه ترک کردم(و کوتاهى نمودم) عمل صالحى انجام دهم!» (ولى به او مى‏گويند:) چنين نيست! اين سخنى است که او به زبان مى‏گويد(و اگر بازگردد، کارش همچون گذشته است)! و پشت سر آنان برزخى است تا روزى که برانگيخته شوند! » پاداش و کيفر آخرت را نبايد مثل مجازات يا پاداش کار دنيا تصوّر کرد . در دنيا وقتي کسي کاري مي کند و در مقابل کارش پاداش يا مجازات مي شود پاداش يا کيفر غير از خود کار است ، امّا پاداش يا کيفر کار ، در آخرت عين خود عمل است ؛ يعني شخص در آخرت حقيقت خود عمل را در وجود خويش مي يابد .به عبارتي در آخرت عمل و عامل با هم متحدند . خداوند متعال مي فرمايد : « و اينکه براى انسان نيست جز سعى و کوشش او ؛ و اينکه تلاش او بزودى ديده مى‏شود »(نجم 39 و40 ) و فرمود : « در آن روز مردم به صورت گروه‏هاى پراکنده(از قبرها) خارج مى‏شوند تا اعمالشان به آنها نشان داده شود! پس هر کس به اندازه ذرّه‏اى کار خير انجام دهد آن را مى‏بيند! و هر کس به اندازه ذرّه‏اى کار بد کرده آن را مى‏بيند! »(زلزال /6و 7 و8 ) وفرمود :« کسانى که کتمان مى‏کنند آنچه را خدا از کتاب نازل کرده، و آن را به بهاى کمى مى‏فروشند، آنها جز آتش چيزى نمى‏خورند؛ (و هدايا و اموالى که از اين رهگذر به دست مى‏آورند، در حقيقت آتش سوزانى است.) و خداوند، روز قيامت، با آنها سخن نمى‏گويد؛ و آنان را پاکيزه نمى‏کند؛ و براى آنها عذاب دردناکى است. اينان، همانهايى هستند که گمراهى را با هدايت، و عذاب را با آمرزش، مبادله کرده‏اند؛ راستى چقدر در برابر عذاب خداوند، شکيبا هستند!! اينها، به خاطر آن است که خداوند، کتاب(آسمانى) را به حق، (و توأم با نشانه‏ها و دلايل روشن،) نازل کرده؛ و آنها که در آن اختلاف مى‏کنند، (و با کتمان و تحريف، اختلاف به وجود مى‏آورند،) در شکاف و(پراکندگى) عميقى قرار دارند. » (بقره / 174 و 175 و 176 )و فرمود : « کسانى که اموال يتيمان را به ظلم و ستم مى‏خورند، (در حقيقت،) تنها آتش مى‏خورند؛ و بزودى در شعله‏هاى آتش(دوزخ) مى‏سوزند.» (النساء : 10) و فرمود : « اما کسى که در اين جهان(از ديدن چهره حق) نابينا بوده است، در آخرت نيز نابينا و گمراهتر است! » (الإسراء : 72) دراين آيات سخن از مشاهده خود اعمال و اتحاد با عمل است نه از اجر يا کيفري در مقابل عمل. بنابر اين عذاب آخرت نتيجه قهري و حقيقت خود عمل است ؛ و عمل از عامل آن جدا شدني نيست ؛ چون عامل ، علّت عمل است ؛ و جدايي معلول از علت محال است . اگر ذات يک انسان عين آتش شد او در آتش ابدي خواهد شد چون ذات شخص را نمي توان از او جدا کرد . افرادي نظير صدام و جرج بوش عين آتشند لذا دائما مشغول سوزاندن و ويران کردنند . اينها در آخرت نيز هيزم آتش جهنم مي شوند و آنان که در دنيا از آنها تبعيت کرده اند در آتش آنها مي سوزند « و اگر در باره آنچه بر بنده خود نازل کرده‏ايم شک و ترديد داريد،( دست کم) يک سوره همانند آن بياوريد؛ و گواهان خود را- غير خدا- براى اين کار، فرا خوانيد اگر راست مى‏گوييد! پس اگر چنين نکنيد- که هرگز نخواهيد کرد- از آتشى بترسيد که هيزم آن، بدنهاى مردم و سنگها است، و براى کافران، آماده شده است! »(بقره / 23 و 24 ) جواب تمثيلي : عجيب نيست که در آخرت عمل موقت و اندکي موجب خلود در آتش شود . کما اينکه در دنيا نيز چنين است ؛ و کسي در دنيا آن را بي عدالتي نمي داند . در دنيا اگر کسي سوزني را در چشم خود فرو کند براي هميشه کور مي شود . اگر بنا بود که چنين کسي در دنيا تا ابد زندگي کند تا ابد کور مي ماند ؛ و کسي حق نداشت خدا را بابت اين کار مذمت کند . کوري هميشگي نتيجه قهري سوزن در چشم فرو کردن است ؛ بنابراين اگر کسي اين کار را کرد و کور شد تنها خودش مقصر است و بس . نه خدا مقصر است نه سوزن و نه کارخانه سوزن سازي . خدا به مردم خبر داده است که چه کاري منجر به افتادن در آتش و چه کاري موجب خلود در آتش است . بنابراين اگر کسي اين کارها را مرتکب شد ودر در آتش مخلد شد تنها خودش مقصر است . اگر به کسي گفتند که در خانه گاز جمع شده کبريت نزن ؛ و او عناد کرد و کبريت زد وصورتش براي هميشه سوخت و زيبايي او براي هميشه از بين رفت مقصر تنها خودش است نه خدا .

پربازدیدترین ها