آیا کسی حضرت زهر را الگو نداند به ایشان توهین کردست و مرتکب گناهست؟

باسلام خدمت شما پرسشگر محترم با سلام به شما دانشجوى گرامى از اين‌که اين مرکز را براى فهم حقايق مسائل و دغدغه‌هاى ذهنى خود انتخاب نموده‌ايد قدردانيم . در پاسخ به مجموعه مسائل مدنظر شما ، به صورت مختصر و به ترتيب طرح مسائل از سوى شما به تحليل مى‌پردازيم و اميدواريم مطالبى که در ادامه طرح مى‌شود پاسخگوى دغدغه ذهنى شما باشد . واکنش امام خمينى ( ره ) در خصوص اين مسئله در اين خصوص دو نقل را بيان مى‌کنيم که در دو منبع مختلف اشاره شده است . . 1 گزارش اول مربوط است به نقل روزنامه کيهان در خصوص اين مسئله هشتم بهمن ماه سال 67 و به مناسبت تولد حضرت زهرا ( سلام الله عليها ) و روز زن ، راديوى جمهورى اسلامى ايران در برنامه‌اى به نام سلام ، صبح به خير در گزارشى از مخاطبينش مى‌پرسد : به نظر شما الگوى امروز زنان ايرانى چه کسى است ؟ . اکثر مخاطبين ، حضرت فاطمه را الگوى خود معرفى مى‌نمايند اما يکى از مصاحبه‌شوندگان در کمال تعجب مى‌گويد : « الگوى مناسب زنان ايرانى اوشين است ! » . اوشين نام شخصيت اصلى داستان سريالى ژاپنى به نام سال‌هاى دور از خانه بود که آن روزها از سيما پخش مى‌شد . حضرت روح الله ( ره ) فرداى آن روز در واکنش به اين ماجراى موهن ، طى پيامى رسمى و علنى به شدت محمد هاشمى ( رئيس وقت صدا و سيما ) را مورد عتاب قرار مى‌دهند و مى فرمايند : آقاى محمد هاشمى مديرعامل صدا و سيماى جمهورى اسلامى با کمال تاسف و تأثر روز گذشته ( روز شنبه 8 بهمن ) از صداى جمهورى اسلامى مطلبى در مورد الگوى زن پخش گرديده است که انسان شرم دارد بازگو نمايد . فردى که اين مطلب را پخش کرده است تعزير و اخراج مى‌گردد و دست‌اندرکاران آن تعزير خواهند شد . در صورتى که ثابت شود قصد توهين درکار بوده است ، بلاشک فرد توهين‌کننده محکوم به اعدام است . اگر بار ديگر از اين گونه قضايا تکرار گردد ، موجب تنبيه و توبيخ و مجازات شديد و جدى مسئولين بالاى صدا و سيما خواهد شد . البته در تمامى زمينه‌ها قوه قضاييه اقدام مى‌نمايد . ( صحيفه نور ، جلد 21 : ص 76 ) بعدها 4 تن از دست‌اندرکاران آن برنامه از جمله مدير گروه معارف ، سردبير برنامه‌هاى ويژه عقيدتى سياسى ، مسئول نظارت بر برنامه به 4 سال حبس تعزيرى و 40 ضربه شلاق محکوم شدند . . 2 نقل آقاى محمد هاشمى ، رييس صدا و سيما در اين مقطع ، مندرج در مجله حضور « راديو به مناسبت شهادت حضرت زهرا ( سلام‌الله عليها ) يک مصاحبه‌اى داشت . زمانى بود که ما اوشين را پخش مى‌کرديم . از دختر خانمى مى‌پرسند الگوى شما کيست ؟ مى‌گويد اوشين . گوينده مى‌گويد الگوى شما بايد حضرت زهرا ( سلام‌الله عليها ) باشد چرا اوشين ؟ مى‌گويد : حضرت زهرا ( سلام‌الله عليها ) مال 1400 سال پيش است . ما يک الگوى امروزى مى‌خواهيم . . . برنامه زنده بود و راديو آن را پخش کرده بود . امام به آقاى ميرعماد دادستان عمومى دستور دادند که موضوع را بررسى کنند و اگر اين برنامه با قصد پخش شده ، افراد را اعدام کنند . چون توهين به حضرت زهرا ( سلام‌الله عليها ) بود . آقاى ميرعماد احکامى صادر کرد . شش هفت نفر محکوم شدند . از 5 سال انفصال تا شلاق . اما حکم اعدام به کسى ندادند . رفتم خدمت امام و گفتم من مقصرم . من مسئول صداوسيما هستم اگر اينها را مجازات کنيد ديگر در صداوسيما سنگ روى سنگ بند نمى‌شود و من نمى‌توانم آنجا را اداره کنم . خواهش مى‌کنم شما مرا مجازات کنيد . امام گفت بنويس ، من آنها را عفو مى‌کنم . تحليل اول بر اساس متن صحيفه نور ( مجموعه بيانات ، اعلاميه‌ها و . . . ) حضرت امام ( ره ) و ديگرى بر اساس نظر يکى از مسئولين مسقيم اين مقطع زمانى بود . با توجه به مطالب ذکر شده ، عين صحبت امام ناظر به اعدام هيچ يک از افراد ياد شده نيست . بلکه ايشان حکم فقهى يک مسئله را طرح کرده و از قوه قضاييه به عنوان مجرى اجراى قوانين ، مى‌خواهند که مسئله را به صورت دقيق پيگيرى کنند . اين امر نشان مى‌دهد امام در اين خصوص خواسته‌اند مسائل طبق قوانين پى‌گيرى شود و هيچ کس از اجراى قانون مصون تلقى نشود . نه اين‌که بدون رعايت هيچ قانونى امام از همان ابتدا بگويند تمام افراد مرتبط با اين موضوع بايد اعدام شوند . بر اين اساس واکنش امام ( ره ) در اين رابطه از چند زاويه قابل بررسى است : 1 - بر اساس احکام اسلام توهين به ساحت مقدس پيامبر ( ص ) و ائمه هدى ( ع ) در حکم ارتداد است . 2 - اشاره حضرت امام مبنى بر عاملان اين جريان مبتنى بر تعمد هتاکان ، است نه سهو آن 3 - هيج کسى در اين رابطه به اعدام محکوم نشد ، بلکه تعدادى از عوامل محکوم و عده اى نيز تبرئه شدند 4 - آيا شخصيت حضرت زهرا ( س ) با آن فضائل ، که بر اساس نص صريح سرور زنان دو عالم است قابل قياس با يک بازيگر تلويزيونى با ان ويژگى هاست ؟ اما اين بخش از سوال که : آيا کسى حضرت زهر را الگو نداند به ايشان توهين کرده و مرتکب گناه است ؟ همان‌گونه که در بخش قبلى نقل شد ، مطالب پخش شده به نوعى نفى شخصيت حضرت زهرا ( سلام‌الله عليها ) به عنوان يک الگوست . استفاده از محدوده زمانى در خصوص حضرت زهرا ( سلام‌الله عليها ) نوعى نفى الگو بودن ايشان است ، اين امر از نظر حضرت امام به عنوان يک مرجع تقليد و متخصص در شناخت موضوعات مسائل دينى ، و همچنين عموم جامعه ايران در آن زمان ، نوعى توهين به يکى از معصومين تلقى شده و طبق احکام اسلامى اگر کسى به صورت عمدى اقدام به اين امر کند مصداق ارتداد محسوب شده مجازات مرتبط با آن را به دنبال خواهد داشت و حکم ارتداد در صورت احراز تمامى شرايط آن جارى مى‌شود . از جمله مواردى که موجب ارتداد است ، اهانت از روى عمد به پيامبر و خاندان ايشان است . بر اين اساس توهين به حضرت زهرا ( سلام‌الله عليها ) نيز از مصاديق اين حکم الهى است و حضرت امام به عنوان يک مرجع تقليد اين نوع از بيان را مصداق اين حکم الهى دانسته‌اند . اما براى تطبيق حکم ارتداد بايستى اولاً عنوان قصد توهين ثابت شده و ثانياً شرط بيان از روى عمد نيز مطرح باشد . از اين‌رو مى‌بينيم که حضرت امام خمينى ( ره ) در بيان خود مجازات را اولاً به شرط اثبات قصد توهين بودن دانسته و در مرحله بعد شرط انجام از روى عمد را در اين ماجرا دخيل مى‌دانند و از قوه قضاييه مى‌خواهند که ابعاد ماجرا را بررسى و حکم قانونى را صادر نمايد . چنانچه در منابع اشاره شده است ، بررسى‌هاى قوه‌قضائيه نتوانست عمد بودن را در اين خصوص ثابت کند از اين رو حکم مجازات ارتداد براى هيچ يک از متهمان اين مسئله صادر نشد . اما اين بخش از سوال که : آيا وظيفه واکنش اين گونه است ؟ شايد اين بخش از مسئله شما را در قسمت‌هاى قبل مورد اشاره قرار داده‌ايم . اما در يک جمع‌بندى مى‌توان اشاره کرد اگر در جامعه اسلامى نسبت به موضوعات دينى حساسيت‌هاى منطقى وجود نداشته باشد ، عملکرد دشمنان اسلام و ايران به مرور هويت اسلامى جامعه را از بين خواهند برد . اين امور همچون مرزهاى اصلى دين هستند که اگر از آن حفاظت‌هاى لازم صورت نگيرد خواه ناخواه اصل دين و ديانت مورد هجمه قرار گرفته و در نهايت نيز ممکن است اصل و اساس ديانت از ميان برود . بر اين اساس اين واکنش نه تنها درست بلکه جزء وظايف رهبر دينى يک جامعه اسلامى است که از مرزهاى دينى مردم حفظ و حراست کند . اما اين بخش از سوال که : اگر اين واکنش بجاست ديگر کوتاه آمدن معنا ندارد ؟ همانگونه که اشاره شد امام در خصوص اين مسئله حکم اعدام صادر نکردند که بخواهند از آن عدول کنند . چراکه اصولاً روش و منش حضرت امام ( ره ) به گونه‌اى نبود که در مسائل دينى و حتى مسائل سياسى ، عقب‌نشينى کنند . يعنى اگر يک موضوع براى ايشان قطعيت پيدا مى‌کرد ديگر وساطت‌هاى ديگران نمى‌توانست در اراده ايشان خللى وارد کند . در مورد موضوع مورد بحث نيز حضرت امام پيگيرى مسئله را از قوه‌قضاييه مى‌خواهند که اگر ادله موضوع ثابت است در اجراى احکام الهى درنگ نکنند . و همانگونه که اشاره شد ، براى قوه قضائيه تعمد مسئله ثابت نشده و از اين جهت مجازات مورد اشاره شما براى هيچ کدام از افراد موضوع صادر نشد که کسى بخواهد نسبت به عدم اجراى آن وساطت کرده و نظر حضرت امام را برگرداند . در خصوص مجازات‌هاى ديگر نيز ، عفو محکومين از جمله اختيارات ولى‌فقيه است که بر اساس تشخيص ايشان براى محکومين قابل اجراست . اما اين‌که بگوييم هيچ مجازاتى براى اين امر صورت نگرفت قابل قبول نيست . موفق و پيروز باشيد.