آیا گناهکاران در جهنم به سزای اعمال خود میرسند و بعد به بهشت میروند

باسلام خدمت شما پرسشگر محترم
بر اساس آيات و روايات،اگر آدمي در مجموع رو به خدا داشته و مومن و دوستدار رسول اکرم(صلي الله عليه وآله) باشد، ولي در اينجا خود را از آلودگيها و تعلقات پاک نسازد،با عذاب ها و فشارهايي روبرو بوده وچه بسا به طبقات اوليه جهنم خواهد افتاد، تا با اين عذاب ها تطهير شود و به عالم نور قدم بگذارد.(1)
بر اساس روايتي از امام صادق(عليه السلام) انسان ها در قيامت سه دسته اند:
1.يک دسته کساني که در عالم حشر _آن گاه که مردم درگير مواقف و عوالم حشرند_ زير سايه خداوند و در جوار قرب حق خواهند بود و نياز به طي آن عوالم و مواقف ندارند، چون آن مراحل را در اين دنيا پشت سر نهاده اند.
2.گروه ديگر انسان هاي اند که بايد از حساب و عذاب جهنم موقت بگذرند تا پس از تطهير و تصفيه و در عالم قيامت، به خدا برسند.
3.عده اي ديگر،کساني اند که چون روي گردان و فراري از خدا بوده اند، به قعر جهنم فرو خواهند رفت.(2)
بنابراين عده اي مستقيم وارد بهشت مي شوند و هرگز از آن خارج نمي شوند، عده اي پس از گذر از مواقف_ از جمله جهنم موقت_ وارد بهشت مي گردند و عده اي نيز در جهنم جاودانه، جاي خواهند گرفت.
از معصوم نقل شده است: « مومنان گنهکار روزي از جهنم خارج خواهند شد.»(3)
اما اگر گناه به گونه اي در او اثر کرده باشد که او را به حد کفر رسانده باشد، از آنجا که ما بر اساس آيات قرآني(4) و روايات(5) قائل به خلود کفار در جهنم هستيم،هيچ گاه به بهشت وارد نخواهند شد.
ضمن اينکه لازم است بدانيم که کساني هم هستند که براي هميشه در جهنم باقي خواهند ماند. اين‏ها عبارتند از: کافران، اعم از منکران خدا و معاد يا مشرکان يا تکذيب کنندگان آيات الهي و يا دشمنان خدا و پيامبر(ص) يا مرتدان (مسلماناني که از اسلام برگشته باشند).
قرآن درباره جاودانگي جهنم براي کافران مي‏فرمايد: کساني که کافر شدند، هرگز اموال و اولادشان آن‏ها را از خدا بي نياز نمي‏کند. آن‏ها اصحاب آتشند و جاودانه در آن خواهند ماند .(6)
نيز: و آن‏ها که آيات ما را تکذيب کنند و در برابر آن تکبر ورزند، اهل دوزخند و جاودانه در آن خواهد ماند .(72)
هم چنين: کسي که مرتد شود و از دينش برگردد و در حال کفر بميرد، تمام اعمال شان در دنيا و آخرت بر باد مي‏رود و آنان اهل دوزخند و هميشه در آن خواهند بود .(8)
البته متفکران اسلامي، مقصود از کافران را کافران حقيقي مي‏دانند، يعني کساني که حقيقت اسلام و دين خدا براي آن‏ها آشکار شده، اما در عين حال حقيقت را کتمان نموده و آن را رد کرده و نپذيرفتند، که هميشه در دوزخ خواهند بود.
مسلماناني که گنهکارند، پس از تحمل کيفر گناه شان در عالم برزخ يا در جهنم بالاخره بعد از پاک شدن از آلودگي گناه، از آتش نجات يافته و به بهشت وارد مي‏شوند.
مرحوم شيخ مفيد مي‏فرمايد: تمام علماي اماميه (شيعيان دوازده امامي) اتفاق نظر دارند که تهديد به هميشه بودن در آتش مخصوص کفار است، و کساني که ايمان به خدا و اقرار به فرائض و واجبات دارند، هرگاه مرتکب گناهي بشوند، شامل نمي‏شود.(9)

پي نوشت ها:
1.بحارالانوار،ج8،ص 353، ح2.
2. همان.ج7،ص183،ح31.
3.همان،ج8،ص346.
4. بقره،39،81،80، 162،161. مائده،37و...
5. بحارالانوار،ج8،ص 351-362و...
6.آل عمران (3) آيه 116.
7.اعراف (7) آيه 36.
8.بقره (2) آيه 217.
9.ناصر مکارم شيرازي، پيام قرآن، ج 6، ص 491، به نقل از اوائل المقالات، شيخ مفيد.

موفق و پيروز باشيد.