از نظر قرآن توبه چه کسانی قبول است؟

متن سوال: 
درباره توبه و بخشيدن گناهان در آيه اي از قران امده است که: «إنّما التّوْبَةُ عَلَي اللهِ لِلّذِينَ يَعْمَلُونَ السُّوءَ بِجِهالَةٍ ثُمّ يَتُوبُونَ مِنْ قَريبٍ فَاؤلئِکَ يَتُوبُ اللهُ عَلَيْهِمْ وَکانَ اللهُ عَلِيماً حَکِيماً؛ پذيرش توبه بر خدا است، نسبت به کساني که از روي جهالت، کار زشت انجام مي‌دهند، آن‌گاه زود توبه مي‌کنند. خدا توبه اينان را مي‌پذيرد و خدا دانا و حکيم است» و در آيه اي ديگر بدين گونه : قُل لِعبادِيَ الَّذِينَ اَسرَفُوا عَلَي اَنفُسِهِم لـا تَقنَتُوا مِن رَحمَةِ الله اِنَّ اللهَ يَغفِرُ الذُّنُوبَ جَمِيعًا اِنَّهُ هُوَ الغَفُورُ الرَّحِيمُ). يعني((اي محمّد) به بندگانم، آن کساني که(با ارتکاب گناه) بر خودشان زياده‌روي کردند بگو: از رحمت و بخشش خدا نااميد نشوند. همانا او بسيار آمرزنده و مهربان است) حالا سوال من اين است که بنده تقريبا هرروز گناه ميکنم و چه بسا گناهان کبيره،اما از کرده خود پشيمان ميشوم و توبه ميکنم اما روز بعد همان آش است و همان کاسه. با توجه به اين دو آيه تکليف من و امثال من چيست و چکار بايد کرد؟

نکته يکم: منظور از آيه اول که فرمود توبه براي کساني است که از روي جهالت مرتکب گناه مي شوند، يعني هنگام گناه دچار غفلت هستند و به نوعي هيجنات و احساسات منفي در وجودشان طغيان مي کند که دچار غفلت مي شوند و در کنترل و مديريت خود دچار سستي مي شوند، اما به فاصله کمي بعد از ارتکاب گناه دچار حالت پشيماني و ناراحتي مي شوند و به سرعت به درگاه الهي توبه مي کنند. نکته دوم: منظور از آيه دوم اين است که اگر کسي مرتکب گناهان زيادي شد و يا گناهي را تکرار کرد، خود اين زياد بودن و يا تکرار شدن گناه نبايد باعث شود فرد اميد بخشيده شدن را از دست بدهد و از رحمت خداوند نا اميد شود. نکته سوم: هيچکدام از دو آيه ذکر شده مجوز و چراغ سبز براي ارتکاب گناه نيست، بلکه هر دو آيه بيان گر راه کاري براي برگشت به مسير درست زندگي و اصلاح رفتار است، به عبارت ديگر اين دو آيه زمينه و عامل مهم ادامه و اصرار بر گناه را که همان نااميدي از بخشش خداوند هستند را از بين مي برند. نکته چهارم: در برخي روايات وارد شده اگر کسي از گناهي توبه مي کند در حالي که بر انجام آن اصرار هم دارد، مانند کسي است که نعوذ بالله خداوند را مورد تمسخر قرار داده، اين روايت مي خواهد بگويد اگر از گناهي توبه مي کنيد اما به راحتي به آن بازمي گرديد در واقعي بودن توبه بايد ترديد کرد!!! چه بسا اين توبه صرفاً يک بازگشت صوري و ظاهري است و از پشيماني قلبي ناشي نشده که در اين صورت نبايد انتظار و توقع بخشش داشت. نکته پنجم: توجه و دقت داشته باشيد که گاهي اوقات علت بازگشت به گناه عادت کردن به آن است و روان انسان به گونه اي است که وقتي نسبت به چيزي يا رفتاي عادت مي کند حالت اعتياد به او دست مي دهد که اين حالت ترک آن رفتار رامشکل مي کند و امکان اصلاح فوري آن رفتار بسيار سخت است و بايد در يک بازه زماني مناسب به تدريج از تعداد انجام آن رفتار کاست تا اين شدت اعتياد از بين برود. نکته ششم: گاهي علت بازگشت به گناه از ضعفا اعتقادي ناشي مي شود، بنابراين خوب است براي تقويت حالت ايمان و خوف از خداوند مطالعه کتاب هايي که به ذکر مسائل قبر و قيامت مي پردازند، مفيد هستند و مي توانند در پيش گيري از ارتکاب مجدد گناه موثر واقع شوند. نکته هفتم: در آموزه هاي اسلامي براي پيش گيري از گناه راه کارهايي معرفي شده، از جمله قرآن نماز را مانع گناه و عامل مهمي براي پيش گيري از آن مي داند، بنابراين توجه به نماز، خصوصا نماز اول وقت مي تواند در پيش گيري از تکرار گناه موثر باشد و نيز از توسل به حضرات معصومين ع غافل نشويد. نکته هشتم: داشتن هدف و برنامه صحيح و به طور کلي با برنامه و هدف زندگي کردن در پيش گيري از گناه بسيار موثر است، بنابراين سعي کنيد براي خود هدف قرار دهيد و براي اوقات و زمان هاي خالي براي انجام فعاليت هاي مفيد و تفريحات حلال، برنامه ريزي کنيد. نکته نهم: از جمله عوامل تکرار گناه قرار گرفتن در موقعيت هايي است که انسان را به سمت گناه تحريک مي کنند، بنابراين سعي کنيد از قرار گرفتن در موقعيت هاي تحريک کننده به سمت گناه، پرهيز کنيد. نکته دهم: براساس آموزه هاي اسلامي از جمله عواملي که در پيشرفت معنوي انسان و يا در فرو رفتن او در گناه تاثير مهم و قابل توجه دارد، دوست است، دوستاني انتخاب کنيد که شما را به سمت خدا و ارزش هاي معنوي سوق دهند و در اين مسير شما را راهنمايي و ياري کنند.

پربازدیدترین ها