نظر اسلام در مورد عید نوروز چیست ؟ در روایتی دیدم که امام کاظم فرمود این عید سنت فارس ها است که اسلام آن را محو و نابود کرده است.

متن سوال: 
نظر اسلام در مورد عید نوروز چیست ؟ در روایتی دیدم که امام کاظم فرمود این عید سنت فارس ها است که اسلام آن را محو و نابود کرده است.

  سلام وقت شما بخیر

 درباره عظمت و تعظیم روز نوروز روایات متعددی در مجامع روایی ما نقل شده است.

1شیخ صدوق می نویسد:
«خدمت حضرت امير  هديه اى آوردند، حضرت فرمود اين چه هديه اين است؟ پاسخ دادند: «يا أميرالمؤمنين اليوم النيروز» اين هديه روز نوروز است، حضرت هديه را پذيرفت و فرمود «اصنعوا لنا كل يوم نيروزا». شما هر روز را براى ما نوروز قرار دهيد. (هر روزتان نوروز باد).
 الفقيه، ج 3 ص 300
وسائل الشیعه ج17 ص288

  2شيخ طوسى در مصباح از امام صادق  نقل می کند كه حضرت به معلى بن خنيس فرمودند:

«روز نوروز غسل كن و پاكيزه ترين لباست را بپوش و خود را خوشبو نما و اين روز را روزه بگير و بعد از نماز ظهر و عصر چهار ركعت نماز (با آداب خاصى) بجاى آور و دعا كن خداوند گناه پنجاه سال تو را مى آمرزد»
 مصباح المتهجد ص790
وسائل الشيعه  ج 8 ص 172

  3ابن فهد حلى در مهذب خود نقل می کند  كه امام صادق به معلى بن خنيس فرمود:
« روز نوروز روزی است که خداوند در آن روز از ارواح بندگانش پیمان گرفت که او را به یگانگی بپرستند و برای او شریکی قرار ندهند و به پیامبران و امامان ایمان آورند .این روز روزی است که طوفان نوح فرو نشست و کشتی آن حضرت بر کوه جودی قرار گرفت .نوروز روزی است که رسول خدا بت های کافران را در مکه نشست و پیش از آن نیز حضرت ابراهیم نیز در این روز بت های کافران را شکست .

 روز نوروز همان روزى است كه پيامبر اكرم در غدير خم، از مردم نسبت به امير مؤمنان عهد و پيمان گرفت. و در اين روز با ولايت على تجديد پيمان نماييد، خوشا به حال كسى كه در ولايت على ثابت قدم بماند و واى به حال كسى كه پيمان شكنى كند. ما در روز نوروز انتظار فرج داريم، زيرا آن روز از روزهاى ويژه ما اهل بيت است كه شما آن را ضايع كرديد ولى فارسها آن را حفظ كردند.»
المهذب  ص 194
وسائل الشيعه  ج 8، ص 173
بحار الانوار ج56 ص91

  4بر اساس همین روایات،  فقهای بزرگ شیعه فتوا به استحباب غسل روز نوروز داده اند و می آورند که دلیل قابل توجهی که روایات مذکور در مورد عید نوروز را رد کند در دست نیست.
جواهر الکلام ج5 ص41

 ما اگر در مورد عظمت روز نوروز روایتی هم نداشتیم باز هم گفتنی بود؛

5مراسمی که در نوروز بین مردم معمول است و به شکل سنت ملی در میان ایرانیان و کشورهای دیگر در آمده ، قسمت قابل ملاحظه ای از آن در شمار اموری است که اسلام به صورت کلی بر آن تاکید نهاده است مانند نظافت ، خانه تکانی ، کمک بر ارحام ، و بستگان و افراد نیازمند و آبرومند برای تهیه لباس و وسائل اولیه زندگی و دید و بازدید و صله رحم و ملاقات دوستان و رفع کدورت ها و بیرون ریختن غم و اندوه از دل ها و آماده برای فعالیت های مختلف ثمر بخش در سال نو و مانند اینها ؛ این امور و مانند آن جنبه های مثبت مراسم نوروزی است بنابراین عید نوروز و مراسم آن هم به خاطر روایات و هم به خاطر آثار مثبتی که دارد نباید حذف شود ولی باید بعضی از مراسم منفی و ناپسند آن را کنار گذاشت .
مفاتیح نوین ، ایت الله مکارم شیرازی ص906

 

6البته روایتی است که مورد تمسک برخی برای رد عید  نوروز از منظر اهل بیت قرار می گیرد .
مرحوم ابن شهر آشوب در مناقب خود می آورد:

« حکایت شده است كه منصور از امام کاظم  تقاضا كرد كه در روز نوروز در خانه بنشیند، تا مردم براى تبریك گویى پیش ایشان روند و هدایایى را كه برایش مى برند نیز بپذیرد. امام فرمود : من در اخبار جدم  پیامبر خدا جستجو كردم، اما براى این روز خبرى پیدا نكردم. نوروز سنت ایرانیان است و اسلام آن را منسوخ كرده است. پناه به خدا از این كه چیزى را زنده كنیم كه اسلام از بین برده است.

منصور گفت : ما این كار را فقط براى خاطر نظامیان مى كنیم. بنابراین، تو را به خداى بزرگ سوگند مى دهم كه جلوس كنى و حضرت پذیرفت و جلوس كرد»
مناقب ج4 ص318

 اما این روایت از حیث سند مردود است زیرا هیچ گونه سندی برای آن ارائه نشده و تنها با تعبیر « حکی» « حکایت شده است» نقل شده است .

 از ضعف سندی هم که بگذریم محتمل است که این روایت از باب تقیه برای حفظ جان ایرانیانی که در دربار منصور خدمت می کردند صادر شده باشد چنان که شیخ جواهری این احتمال را نقل می کند.
جواهر الکلام ج5 ص42

 

پربازدیدترین ها