واژگان «میته» و «مردار» به چه معنا است؟ آیا تنها حیوانی که خود بخود مرده باشد، مصداق این واژگان است و یا هر حیوانی که ذبح شرعی نشده باشد؟

اژه «ميته» در لغت، بيشتر در مورد حيواني مورد استفاده قرار مي‌گيرد که به صورت عادي مرده باشد،[1] پس به حيواني که مثلا با نيزه يا گلوله کشته شده باشد و يا ذبح آن بدون نام خدا انجام شده باشد، «ميته» و «مردار» گفته نمي‌شود. و آياتي از قرآن کريم که از واژگان «ميته» و «مردار» بهره مي‌جويند نيز، به همين معنا دلالت دارند.[2] ولي همان‌طور که در پرسش بدان اشاره شد، در اصطلاح شرع، گاه به هر حيوان «غير مذکّي»؛ يعني هر حيواني که طبق شرايط شرعي ذبح نشده باشد، «ميته» يا «مردار» گفته مي‌شود[3] و شايد وجهش آن باشد که به لحاظ شرعي، همه حيواناتي که به غير ضوابط شرعي – به هر شکلي - مي‌ميرند، داراي يک حکم هستند و آن هم، حرمت خوردن گوشت آنها است. البته استعمال واژه «ميته» براي هر حيواني که ذبح شرعي نشده، در برخي روايات نيز مشاهده مي‌شود؛ مانند: «عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ (ع)‏ فِي رَجُلٍ دَخَلَ قَرْيةً فَأَصَابَ بِهَا لَحْماً لَمْ يدْرِ أَ ذَکِي هُوَ أَمْ مَيتٌ؟ فَقَالَ فَاطْرَحْه...».‏[4] [1]. «الْمَيتَةُ» مِنَ الْحَيوانِ مَا مَاتَ حَتْفَ أَنْفِهِ؛ فيّومى، احمد بن محمد، المصباح المنير، ج‌2، ص 584، منشورات دار الرضي، قم، چاپ اول، 1414ق. [2]. بقره، 173؛ مائده، 3؛ انعام، 139 و 145؛ نحل، 115. [3]. ر. ک: مشکينى، ميرزا على، مصطلحات الفقه، ص 524، بي‌جا، بي‌تا. [4]. شيخ حر عاملى، محمد بن حسن، وسائل الشيعة، ج ‏24، ص 188، قم، مؤسسة آل البيت (ع)، چاپ اول، 1409ق.