چرا باید بر مهر سجده کرد؟

متن سوال: 
علت سجده بر مهر چيست؟

سلام وقت شما بخير علت سجده بر مهر، دستور الهي مبني بر تبعيت از رسول خدا(ص) است: «وَ ما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا؛[حشر/?] آنچه را رسول خدا براى شما آورده بگيريد (و اجرا کنيد)، و از آنچه نهى کرده خوددارى نماييد.» و اينکه رسول الله (ص) بر زمين سجده مي کردند و فرموده اند: «فاذا سجدت فمکّن جبهتک من الارض؛[?] هنگامي که سجده مي‏کني، پيشانيت را بر زمين قرار ده». در روايت ديگر فرمود:«جعل لي الارض مسجداً و طهوراً»[?] يا در تعبير ديگر فرمود:«جعلت لي الارض طهوراً و مسجداً؛[?] زمين براي من محل سجده و موجب طهارت (تيمم) قرار داده شده است». وقتي رسول خدا به مدينه منوره تشريف آوردند و دستور ساختن مسجدالنبي را دادند، در آن زمان مسجد فرش نداشت و پيامبر(ص) روي همان زمين مسجد، روي همان خاکهاي مسجد سجده مي کردند. در زمان ابوبکر و عثمان و عمر و حضرت علي(ع) نيز روي همان زمين مسجد سجده مي نمودند. بنابراين تمام نمازهاي پيامبر روي زمين بوده و سجده هاي پيامبر و مسلمانهاي صدر اسلام، بر روي خاک بوده. بنابر اين شيعه سجده را بر تمام زمين جائز مي داند، چه سنگ باشد و چه خاک. و چون شرط است که محل سجده از هر نجاستي پاک باشد و سجده بر زمين نجس جايز نيست، بدين جهت شيعيان قطعه اي از خاک پاک(مهر) را به همراه خود دارند،‌ تا هر وقت خواستند نماز بخوانند،‌بر آن خاک پاک سجده کنند. زيرا نمي دانند هر خاک و زميني که بر آن مي خواهند سجده کنند، پاک است يا نه، بدين جهت يک قطعه خاک پاک را که يقين به طهارتش دارند، انتخاب مي کنند و بر آن سجده مي کنند. اما اگر منظور از فلسفه و حکمت چنين کاري است، بايد گفت که، چون سجده عنوان خضوع و خشوع در مقابل عظمت پروردگار دارد پس با قرار دادن اشرف اعضاي بدن(پيشاني) بر روي خاک اين عمل به بهترين شکل تحقق مي يابد. اما اگر انسان در حال سجده، پيشانيش را به سجاده گران قيمت يا بر فرش نرم و لطيف، يا بر حرير و برليان و طلا و نقره، يا بر جامه هاي گران قيمت بگذارد، اينها با خاکساري در پيشگاه خدا تناسبي ندارد. «هشام بن حکم از امام صادق (ع) پرسيد: بر چه چيزهايي سجده جائز است؟حضرت فرمود: السجود لا يجوز الا علي الأرض أو ما أنبتت الأرض الا ما أکل أو لبس؛ سجده جائز نيست مگر بر زمين يا بر آنچه که از زمين برويد مگر خوردني‏ها و پوشيدني‏ها. هشام پرسيد علت آن چيست؟حضرت فرمود: لأنّ السجود هو الخضوع لله عزّوجلّ فلا ينبغي أن يکون علي ما يؤکل و يلبس لأنّ أبناء الدنيا عبيد ما يأکلون و يلبسون و الساجد في سجوده في عبادة الله تعالي فلا ينبغي أن يضع جبهته علي معبود أبناء الدنيا الذين اغترّوا بغرورها؛ چون سجده براي خضوع و خشوع در برابر خدا است، پس سزاوار نيست که بر خوردني‏ها و پوشيدني‏ها که مورد علاقه و توجه اهل دنيا است، سجده شود ».[?] لازم به ذکر است که اهل سنت نيز اجمالا با شيعه در اين مساله موافق هستند. يعني آن ها نيز سجده را بر روي چيزي انجام مي دهند. البته آنها در اينکه بتوان بر روي دستار سر (پارچه) سجده کرد، با شيعه اختلاف دارند: همچنين اين عمل را مي توان با تعظيم شعائر الهي ديگري همراه کرد. مثل اينکه سجده بر تربت سيد الشهداء انجام شود تا همراه سجده، احترام را خود به سيد الشهداء و راه ايشان نشان دهيم: «مَنْ يُعَظِّمْ شَعائِرَ اللَّهِ فَإِنَّها مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ؛[حج/??] و هر کس شعائر الهى را بزرگ دارد، اين کار نشانه تقواى دلهاست.» [?]. وسائل الشيعه، ج ?، ص ???، روايت ??. [?]. بحارالأنوار، ج ??، ص ???. [?]. بحارالأنوار، ج ??، ص ???. [?]. سيد رضا حسيني‏ نسب، شيعه پاسخ مي‏دهد، ص ???.

نوع سوال: 

پربازدیدترین ها