آیا دنیا محل رنج و سختی است؟

اين نکته در سورة بلد آيه ي 4 مي باشد که خداي متعال مي فرمايد: لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ فِي کَبَدٍ که ما انسان را در رنج آفريديم»(و زندگي او مملو از رنج ها است) «کبد» بر وزن«فَرَس» به معناي«سختي» و بر وزن«کَتْف» به معناي جگر و درد جگر سياه است. همچنين«کُباد» به معني درد جگر است. و بيش از يکبار در قرآن نيامده است. «کبد السماء» که در وسط آسمان است به «کبد انسان» که در وسط بدن قرار دارد تشبيه شده است.(1) مراد از «کبد. سختي» در آية، اين است که انسان را در رنج و تعب آفريديم، زندگي او پر از مشقت و رنج است و همين رنج و تعب است که او را به کمال و ترقي سوق مي دهد. اگر انسان در مشقت و سختي نبود براي از بين بردن آن تلاش نميکرد و اگر تلاش نمي کرد،‌ ابواب اسرار کائنات به رويش گشوده نمي شد: يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ إِنَّکَ کادِحٌ إِلي رَبِّکَ کَدْحاً فَمُلاقِيهِ(2) اي انسان ! تو با تلاش و رنج به سوي پروردگارت مي روي و او را ملاقات خواهي کرد. انسان از يک طرف داراي بُعد روحاني و از طرف ديگر داراي بعد جسماني است. آنچه از اين دو بقاء و جاويدان است. روح الهي انسان مي باشد. روح انسان، چند صباحي در اين دنيا با جسم، همراه مي شود جسم نيز و به سبب مادي بودن و تعلقات او. با دنيا داراي اثرات و توابع است. لذا زندگي روح با جسم در اين دنيا، همراه مشقّت و رنج است. تا در آزمايش الهي سر بلند بيرون آيند: الَّذِي خَلَقَ الْمَوْتَ وَ الْحَياةَ لِيَبْلُوَکُمْ أَيُّکُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً(3) خداوند مرگ و حيات را آفريد تا شما را بيازمايد که کداميک از شما بهتر عمل مي کند.» از اينکه قرآن مي فرمايد: «ما انسان را در رنج آفريديم.» در بيان هدف از خلقت انسان است. چون هدف از خلقت انسان در آيات ديگر. آزمايش بندگان(4)، عبادت(5)، آگاهي از قدرت خداوند.(6) رسيدن به رحمت الهيه و.... معرفي شده است. آنچه آيه فوق در بيان آن است، اين است که انسان با وجود جسم خاکي، از لحظه اي که نطفه او در قرار گاه رحم واقع مي شود، مراحل زيادي از مشکلات و درد و رنج ها را طي مي کند تا متولد شود و بعد از تولد و دوران طفوليت و سپس جواني و پيري مواجه با انواع مشقّت ها و رنج هاست، حتي کساني که زندگي مرفه دارند. نيز داراي رنج است زماني که انسان از درد و رنج و خستگي نجات پيدا مي کند: که روح الهي از جسم جدا گردد و به لقاء دوست ملحق شود.(7) منابع: 1. قرشي، سيد علي اکبر، قاموس قرآن، تهران، دارالکتب الاسلاميه، ذيل ماده«کبد». 2. انشقاق: 6. 3. ملک: 2. 4. همان. 5. ذاريات: 56. 6. طلاق: 12. 7. مکارم شيرازي، ناصر و ديگران، تفسير نمونه، تهران، دارالکتب الاسلاميه، ج27، ص 10، ج 26، ص 300، طباطبايي، سيد محمد حسين، تفسير الميزان، قم، انتشارات بنياد علمي و فکري علامه، ذيل آيه 4 سورة بلد.