آیا زیارت قبر اموات فایده ای دارد؟

از اخبار و روايات اين مسأله اثبات نمي شو دکه صحت قرائت قرآن، فاتحه و دعا و... براي اموات فقط در صورتي است که اين اعمال فقط در سر مزار ايشان انجام شود بلکه دعا و صدقه، قرائت قرآن و... در غير از مکان آرامگاه متوفي نيز به ايشان مي رسد. در حديثي از پيامبر اکرم(ص) چنين آمده است: هر صدقه که براي يتيمي بدهيد فرشته اي آن را در طبقي از نور قرار مي دهد که شعاع درخشان آن تا هفت آسمان مي رسد و آن فرشته با آن طبق نور بر سر قبر مؤمن آمده و ميگويد: اسلام عليک يا اهل القبور و مي گويد اين هديه را از اهل شما برايتان فرستاده اند و ميت آنرا گرفته و وارد قبر خود مي کند و بدان وسيله خوابگاهش وسيع مي شود و سپس فرمودند: بدانيد که هر کسي که متوفي را با صدقه خود مورد مهر قرار دهد نزد خداوند اجر شهداي احد را دارد و روز قيامت در سايه عرش خداوند که در آنروز سايه اي جز آن نيست قرار مي گيرد... (1) و در خبري ديگر آمده است: حضرت عيسي(عليهم السلام) در عبور از قبرستان گذرش به قبري افتاد که صاحب آنرا عذاب مي کردند سال ديگر نيز عبورش بر همان قبر افتاد ديد عذاب از صاحب آن قبر برداشته شده لذا در مناجات خود با خدا اين پرسش را مطرح نمود. خداوند به حضرت عيسي فرمود: صاحب اين قبر داراي فرزند صالحي بود که به حد بلوغ رسيد و راهي را اصلاح و درست کرد و يتيمي را پناه داد پس من به سبب عمل فرزندش گناهان او را بخشيدم.(2) علاوه بر اينها ادعيه و زياراتي که در مفاتيح الجنان يا ساير کتب ادعيه آمده است و خواندن آنها را ا ز راه دور يا نزديک سفارش شده همه نشان دهنده آن است که اگر چه اين اعمال بر سر مرقدشان انجام نشده اما، باعث ايجاد ارتباط معنوي بين ايشان مي شود. ضمن اينکه به اين نکته بايد توجه داشت که روح مرده در قالب برزخي و مثالي خود قرار گرفته و اين قالب ديگر خصوصيات سپرده شده است البته بحث در اين زمينه طولاني و دقيق است و در حوصله اين نوشتار نيست. در آخر خاطر نشان مي کنيم که با وجود صحت انجام اعمال خير و خواندن دعا و قرائت قرآن و... در مکاني غير از قبور ايشان پذيرفته است اما در روايات به زيارت اهل قبور نيز توصيه شده است. عبد الله بن سليمان مي گويد از حضرت صادق(عليهم السلام) در مورد زيارت قبرهاي مؤمنين سؤال کردم فرمود: در روز جمعه کنار قبر آنها برو و آنها را زيارت کن چه آنکه هر کس از ايشان در ضيق باشد بين طلوع فجر تا طلوع آفتاب گشايش در کار ايشان انجام شود از اين رو در اين روز هر کس به زيارت آنها رفته ايشان آگاه مي شوند ولي پس از طلوع خورشيد آنها يله و رها مي شوند. پرسيدم آيا مردگان از آنا نکه به زيارت قبرشان مي روند آگاه شده و شاد مي شوند؟ فرمود: آري و نيز از بازگشت زائران از قبور به محلهاي خود وحشت مي کنند. مطابق اين روايت روز جمعه بين الطلوعين وقت بسيار خوبي براي زيارت اهل قبور است. البته زيارت اهل قبور غير از آنکه باعث منفعت مردگان است موجب پندگيري و عبرت براي زندگان و آمادگي براي سفر آخرت نيز هست. بنا به فرموده حضرت علي(عليهم السلام) بگذاريد و بگذريد، چشم بيندازيد و دل مبازيد که دير يا زود بايد گذاشت و گذشت. پي نوشت ها: 1. جامع الخبار، ص197، منازل الاخره، حاج شيخ عباس قمي، ص41 2. بحار الانوار، ج6، ص220 3. همان ص256، عالم برزخ در چند قدمي ما، محمد محمدي اشتهاردي، ص849