آیا صحیح است که امام صادق (ع) فرموده اند که هرکس در ساعت وسط روز که هوا گرم است ازدواج کند قطعا به طلاق خواهد انجامید؟

 سلام وقت شما بخیر

1در این مورد 2 روایت وجود دارد که کلینی آنها را با 5 واسطه از امام باقر ع نقل کرده و نامی از امام صادق(ع) در میان نیست. گرچه واسطه هایی که در سند این دو روایت هستند همه توسط رجال شناسان توثیق شده اند اما احتمال خطای راوی در فهم و نقل این روایت وجود دارد زیرا "ثقه و معتبر بودن راوی" لزوما به معنای "معصوم بودن راوی از اشتباه" نیست.
 

 نکات مهمی درباره محتوای این دو روایت قابل طرح است که پس از ارائه متن و ترجمه آنها به اختصار به آن می پردازیم.

 متن روایت ها از این قرار است:
روایت:

 ... عَنْ ضُرَيْسِ بْنِ عَبْدِ الْمَلِكِ قَالَ لَمَّا بَلَغَ أَبَا جَعْفَرٍ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِ أَنَّ رَجُلًا تَزَوَّجَ فِي سَاعَةٍ حَارَّةٍ عِنْدَ نِصْفِ النَّهَارِ فَقَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع مَا أَرَاهُمَا يَتَّفِقَانِ فَافْتَرَقَا (کلینی، الکافی، ج5، ص366)

 ترجمه روایت :
... ضریس بن عبدالملک نقل کرده که وقتی به امام باقر(ع) گفتند که مردی در ساعت گرم در وسط روز ازدواج کرده است امام(ع) فرمودند: "به نظرم تفاهم و توافق نخواهند داشت" و چنین هم شد و از هم جدا شدند.

2در واقع گاهی راویان راستگو نیز در فهم یا نقل حدیث دچار اشتباه و تحریف سهوی می شوند. با این حال نباید قاطعانه این روایت ها را جعلی بنامیم همانطور که نباید قاطعانه ادعا کنیم که "امام معصوم(ع) دقیقا چنین فرموده اند" زیرا درباره احادیث غالبا احتمال تحریف در عبارات وجود دارد. وقتی حدیثی با 5 واسطه به کلینی(ره) رسیده است احتمال اینکه یکی از راویان کلمه ای مهم از روایت را از قلم انداخته یا کلمات توضیحی به آن افزوده باشد کاملا وجود دارد.

3در هرحال در متن هیچیک از دو روایت مورد بحث به صراحت نیامده که "ازدواج در ساعات گرم روز لزوما به طلاق می انجامد" از این رو علمای شیعه اجماع دارند که در هنگام گرمی هوا نیز می توان خطبه عقد را جاری کرد. با اینهمه برخی معتقدند برای احتیاط بیشتر خوب است جاری کردن خطبه عقد را به ساعات خنک موکول نمایند.

4احتمال دیگر اینست که مقصود از "ساعة حارة" (هنگام گرمی) اشاره به "ساعت خاصی در روز" نبوده بلکه تعبیری برای اشاره به «وضعیت جسمی و روحی انسان در لحظه تصمیم گیری برای ازدواج» باشد یعنی اگر تصمیم به ازدواج در «لحظه گرمای روحی و جسمی و جوشش اشتیاق و احساسات نسبت به جنس مخالف» گرفته شود ممکن است آینده نگرانه نباشد.

5احتمال دارد معصوم(ع) خواسته اند چنین نکته ای را بیان کنند ولی یکی از راویان این نکته را درک نکرده و گمان کرده مقصود از "ساعة حارة" ، "ساعت گرمای وسط روز" است از این رو تعبیر "نصف النهار" را از پیش خود و برای توضیح مطلب افزوده است.

منبع : مباهله قرن21