از سرگذشت خوارج چه درسهایی می‏توان آموخت؟

باسلام خدمت شما پرسشگر محترم الف: درس اول اين است که هر وقت جاهلها و نادانها و بي‏خبرها مظهر قدس و تقوا شناخته شوند و مردم آنها را سمبل مسلمان عملي بدانند، وسيلة خوبي به دست زيرکهاي منفعت‏پرست مي‏افتد. اين زيرکها همواره آنها را آلت مقاصد خويش قرار مي‏دهند و از وجود آنها سدي محکم جلو افکار مصلحان واقعي مي‏سازند. بسيار ديده شده است که عناصر ضداسلامي رسماً از اين وسيله استفاده کرده‏اند؛ يعني نيروي خود اسلام را عليه اسلام به کار انداخته‏اند. استعمار غرب تجربة فراواني در استفاده از اين وسيله دارد و در موقع خود از تحريک کاذب احساسات مسلمين, خصوصاً در زمينة ايجاد تفرقه ميان مسلمين, بهره‏گيري مي?نمايد. چقدر شرم‏آور است که مثلاً مسلمان دلسوخته‏اي درصدد بيرون راندن نفوذ خارجي برآيد و همان مردمي که او مي‏خواهد آنها را نجات دهد با نام و عنوان دين و مذهب، سدي در مقابل او گردند. آري اگر تودة مردم جاهل و بي‏خبر باشند، منافقان از سنگر خود اسلام استفاده مي‏نمايند. رسول اکرم فرمود: «اِنّي ما اَخافُ عَلي اُمَّتيَ الْفَقْرَ وَلکِنْ اَخافُ عَلَيْهِمْ سُوءَالتَّدْبير؛ (عوالي اللآلي, 4/39) من از هجوم فقر و تنگدستي بر امت خودم بيمناک نيستم. آنچه از آن بر امتم بيمناکم, کج‏انديشي است. آنچه فقر فکري بر امتم وارد مي‏کند، فقر اقتصادي وارد نمي‏کند». ب: درس دوم اين است که بايد کوشش کنيم طرز استنباطمان از قرآن صحيح باشد. قرآن آنگاه راهنما و هادي است که مورد تدبر صحيح واقع شود، عالمانه تفسير شود، از راهنماييهاي اهل قرآن ـ که راسخين در علم قرآن‏اند ـ بهره گرفته شود. تا طرز استنباط ما از قرآن صحيح نباشد و تا راه و رسم استفاده از قرآن را نياموزيم، از آن بهره‏مند نخواهيم گشت. سودجويان و يا نادانان گاهي قرآن را مي‏خوانند و احتمال باطل را دنبال مي‏کنند. همچنانکه از زبان نهج‏البلاغه شنيديد آنها کلمة حق را مي‏گويند و از آن باطل را اراده مي‏کنند. اين، عمل به قرآن و احياي آن نيست بلکه اماتة قرآن است. عمل به قرآن, آنگاه است که درک از آن, درکي صحيح باشد. قرآن همواره مسائل را به صورت کلي و اصولي طرح مي‏کند, ولي استنباط و تطبيق کلي بر جزئي بسته به فهم و درک صحيح ماست؛ مثلاً در قرآن ننوشته در جنگي که در فلان روز بين علي و معاويه در مي‏گيرد حق با علي است. در قرآن همين قدر آمده است که: «وَاِن طائفَتانِ مِنَ الْمُؤْمِنينَ اقْتَتَلوُا فَاَصْلِحوُا بَيْنَهُما فَاِنْ بَغَت اِحديهُما عَليَ الْاُخْري فَقاتِلُوا الَّتي تَبْغي حَتّي تَفئَ اِلي اَمْرِ اللهِ؛ حجرات/9 اگر دو گروه از مؤمنان کارزار کردند، آشتي دهيد آنان را و اگر يکي بر ديگري سرکشي و ستمگري کند، با آنکه ستمگر است نبرد کنيد تا به سوي فرمان خدا برگردد». مجموعه آثار شهيد مطهري ج14 ـ جاذبه و دافعه علي(ع) صفحه334،شهيد مطهري به نقل از سايت تبيان موفق و پيروز باشيد.