ایا دین زرتشت یک دین الهی است؟

باسلام خدمت شما پرسشگر محترم پاسخ سوال اول: آن چه از تاريخ اديان الهي و برخي روايات اسلامي به دست مي آيد، قطعاً پيغمبري ازپيامبران الهي بوده است ، اگر چه محل و تاريخ تولد وي روشن نمي باشد. اين ابهام تا حدي است که عده اي ظهور اورا در قرن يازدهم قبل از ميلاد و برخي در قرن ششم يا هفتم ذکر کرده اند و در مورد محل تولد او نيز، برخي محققان اورا آذربايجاني و عده اي او را اهل خوارزم و بلخ مي دانند. زادگاه او را سيستان و ظهور زرتشت را در حوزهء بين النهرين و بالاءخره بعضي او را اهل شهر مي دانند.(1)

اما با همهء اختلاف عجيبي که در تاريخ و محل ظهور و تولد او وجود دارد، چند نکته را از لحاظ تاريخي ، مي توان قطعي تلقي نمود:

1 زرتشت پيامبري از انبياي الهي و از سرزمين ايران باستان بوده است .

2 او داراي کتاب آسماني بوده و کتابش از بين رفت ، با تکيه بر خاطرات و اذهان و به اصطلاح آن چه که درسينهء اشخاص بود، مطالبي جمع آوري شد و به نام کتاب مقدس تکثير گشت .

3 زرتشت به دست قوم خويش کشته شد. جهت شفاف تر شدن مطلب در چند روايت زير دقت نماييد. در برخي روايات مي خوانيم :مشرکان مکه از پيامبر6تقاضا کردند از آن ها جزيه بگيرد و اجازهء بت پرستي به آن ها بدهد. پيامبر6فرمود:من جز از اهل کتاب جزيه نمي گيرم . آن ها در پاسخ گفتند:شما چگونه چنين مي گويي در حالي که از مجوس منطقهء هجر، جزيه گرفته اي ؟پيامبر6فرمود:مجوس پيامبر و کتاب آسماني داشتند.پيامبرشان را به قتل رساندند و کتاب او را آتش زدند. اصبغ بن نباته مي گويد:وقتي علي ع بر فراز منبر فرمود:از من سؤال کنيد، پيش از آن که مرا نيابيد. اشعث بن قيس (منافق معروف ) برخاست و گفت :اي اميرمؤمنان !چگونه از مجوس جزيه گرفته مي شود، در حالي که کتاب آسماني بر آن ها نازل نشده و پيامبري نداشته اند؟علي ع فرمود:خداوند کتابي بر آن ها نازل کرد و پيامبري مبعوث نمود. بر اساس روايتي از امام زين العابدين ع پيامبر اکرم ص فرمود:با مجوسي ها طبق سنت اهل کتاب رفتار نماييد.(2) مرحوم علامه طباطبايي مي فرمايد: مشرکان قرار گرفته اند. بنابراين از اين آيهء شريفه نيز استفاده مي شود زرتشتي ها، پيروان پيامبر الهي بودند، امّا همانندساير اديان ، دين آن ها منسوخ و کتاب آسماني آن ها تحريف شد>.

(3) پي نوشت ها: 1.عبداله مبلغي آباداني ، تاريخ اديان و مذاهب جهان ، ج 1 ص 334ـ 336 2.ناصر مکارم شيرازي و جمعي از نويسندگان ،

تفسير نمونه ، ج 14 ص 45ـ 46 3.الميزان ، ترجمهء فارسي ،

ج 14 ص 532ـ 537 با تلخيص .

پاسخ سوال دوم: صاحب کتاب بودن به معناي اولوالعزم شدن پيامبر نيست، حضرت داوود(ع) هم صاحب کتب هستند اما جزء پيامبران اولوالعزم نيستند؛ کتاب ايشان مجموعه دعاها و سرودها و مناجاتها و نيايشها و اندرزهاي حضرت داوود است. و در آيه 163 سوره نساء مي خوانيم که زبور از کتب آسماني است که خداوند به داوود داده است.

اين سخن با آنچه معروف است که پيامبران اولوالعزم که داراي کتاب آسماني و آيين جديد بوده اند منافات ندارد زيرا همان طور که از آيات قرآن و روايات اسلامي استفاده مي شود، کتب آسماني که بر پيامبران نازل شد دو گونه بود :نخست کتابهايي که احکام تشريعي در آن بود و اعلام آيين جديد مي کرد و ديگر کتابهايي بود که احکام تازه در برنداشت، بلکه مشتمل بر نصايح و اندرزها و راهنماييها و توصيه و دعاها بود و کتاب زبور از اين دسته بود.(1)

پي نوشت :

1. قلمرو دين، عبدالحسين خسرو پناه موفق و پيروز باشيد.