بسم الله الرّحمن الرّحيم حقيقت توبه ندامت و پشيماني از گناه است که لازمه آن تصميم بر ترک در آينده است، و اگر کاري بوده که قابل جبران است در صدد جبران برآيد. گفتن استغفار نيز بيانگر همين معني است، و به اين ترتيب ارکان توبه را ميتوان در پنج چيز خلاصه کرد: - ترک گناه. - ندامت. - تصميم بر ترک در آينده. - جبران گذشته. - استغفار. توبه واقعي توبه واقعي رسول خدا(ص) درباره توبه و ابعاد گوناگون آن خطاب به اصحاب خود فرموده اند: «اتدرون من التائب؟ قالوا: اللهم لا، آيا مي دانيد توبه کننده حقيقي کيست؟ آنان گفتند: نه. آنگاه حضرت توبه کنندگان را به ده گروه تقسيم کرده و فرمودند: ?) «اذاتاب العبد و لم يرض الخصما فليس بتائب» هرگاه انسان به زبان و دل توبه کند، ولي طلبکاران و ستم کشيدگان را از خود راضي ننمايد در حقيقت توبه نکرده است. ?) «ومن تاب و لم يزد في العبادة فليس بتائب» کسي که توبه کند، ولي به عبادتش چيزي اضافه نشود او هم توبه نکرده است. ?) «و من تاب و لم يغير لباسه فليس بتائب» هرگاه کسي توبه کند، ولي لباس حرام و گناه را به تن کند و لباس تقوي تغيير اختيار نکند، توبه اش واقعي نيست . ?) «ومن تاب ولم يغير رفقائه فليس بتائب» توبه کننده اگر همچنان روابط قبلي خود را دارد و با افراد فاسد رفت و آمد و حشر و نشر دارد ، توبه اش واقعي نيست. ?) «ومن تاب و لم يغير مجلسه فليس بتائب» توبه کننده، در مجلس که رفت و آمد دارد تغييري ندهد برخاست باز هم توبه او اساسي نيست. ?) «ومن تاب و لم يغير فراشه و وسادته فليس بتائب» هرگاه کسي توبه کند ولي در مسايل زناشوئي و تربيت فرزند، اخلاق و رفتار اسلامي نداشته باشد و در مسائل جنسي از انحرافي که رفته باز نگردد، او نيز توبه نکرده است. ?) «و من تاب و لم يغير خلقه و نيته فليس بتائب» هرگاه کسي توبه کند، ولي اخلاق و نيت و روح و روانئ او تغييراتي حاصل نشود و به جاي راضي کردن خدا به فکر راضي کردن اين و آن باشد و تکبر، کينه، حسادت، بخل و ريا را کنار نگذارد و انگيزه او هدف هاي مادي خود را به قصد قربت و اخلاص تبديل نکند، باز هم توبه او ريشه و اساس ندارد. ?) «و من تاب ولم يفتح قلبه ولم يوسع کفه فليس بتائب» هرگاه توبه کند، اما روحش باز و رويش گشاده نباشد، بلکه همان تنگ نظري هاي قبل را داشته باشد و از کمک به ديگران خودداري کند، او هم توبه نکرده است. ?) «و من تاب و لم يقصر امله و لم يحفظ لسانه فليس بتائب» هرگاه کسي توبه کند ولي از خيال پردازي و آرزوهاي واهي و دور و دراز خويش دست بر ندارد و زبانش را از انواع تهمت ها، دروغ ها، غيبت ها، ناسزاها، شايعه سازي ها، ياوه گويي ها، سخن چيني ها، سوگندهاي نابجا و گواهي دادن هاي ناروا و... باز ندارد، در حقيقت توبه اي نکرده است. ??) «ومن تاب و لم يقدّم فضل قوته من بدنه فليس بتائب» کسي که توبه کند ولي در مسائل اقتصادي و مصرف مال و توجه به محرومان و گرسنگان جامعه بي تفاوت باشد و حاضر نباشد کمي از تشريفات زندگي خود را در راه رفاه ديگران صرف نمايد او هم توبه نکرده است. سپس پيامبر اسلام(ص) سخن خود را چنين ادامه مي دهد: «اذا استقام علي هذه الخصال فقال التائب» هرگاه توبه کننده اين صفات دهگانه را مراعات کرد، براستي او توبه کرده است: از موارد دهگانه مزبور مشخص است که توبه يک برگشت عملي است، نه صرفاً يک برگشت نيتي و گفتاري، اميد است در سال پيامبر اعظم(ص) بيش از پيش از رهنمودهاي آن حضرت بهره جسته تا موفقيت اين دنيا و آخرت نصيب بندگان شود.(?) ?-بحارالانوار ج ? ص ?? انشاءالله عاقبت بخيربشويد. التماس دعا
نظر خودتان را ارسال کنید