خداوند جرا برزخ را افریده ؟

باسلام خدمت شما پرسشگر محترم از جمله دلايل عقلي بر وجود برزخ قاعده تکامل است که عالم همواره رو به کمال مي‌رود و اين مسير را تا ابد ادامه خواهد داد و اين قانون مطابق حکمت و مشيت الهي است بعد از عالم دنيا عالمي است که به مراتب کاملتر از اين عالم است ولي نسبت به آخرت از کمال کمتري برخوردار است. به عبارت ديگر نکته اصلي اين است که تا انسان دوران تکامل برزخ را سپري نکند ورود به عالم ديگر براي او ميسر نيست در برزخ بايد ساخته و پرداخته شود تا آمادگي حضور در قيامت را پيدا کند جنين اگر در رحم مادر آمادگي جسمي و روحي پيدا نکند نمي‌تواند وارد صحنه طبيعت شود انسان هم براي نيل به بهشت و جهنم ابدي بايد شرايط برزخي را بگذراند تا در سايه تکامل ذاتي جسم و روح مناسب با ابديت را احراز نمايد. اما دلايل نقلي بر وجود برزخ وجود دارد که در زير به برخي از آنها اشاره مي شود: الف) آيات: آياتي که دلالت بر وجود برزخ دارند دو دسته‌اند: گروه يکم: 1ـ در تنها آيه‌اي که فاصله ميان مرگ و قيامت را برزخ خوانده است تصريح شده که انسان پس از مرگ داراي نوعي حيات است که تقاضاي بازگشت مي‌کند و اظهار پشيماني و ندامت مي‌نمايد ولي درخواست او قبول نمي‌شود و در پايان مي‌فرمايد: وُ مِن‌ّ وُرائِهِمً بُرًزَخٌ اِلي يُوًمِ يْبًعُثُونُ از آن لحظه به بعد تا روز قيامت عالم برزخ است. گروه دوم: آياتي است که لفظ برزخ در آنها نيست ولي بازگو کننده حيات پس از مرگ مي‌باشند که اين آيات بر چهار قسم است: يکم آياتي که گفتگوي انسانهاي فاسد با فرشتگان الهي را ياد مي‌کند و آنها از اعمال خود در روي زمين احساس شرمندگي مي‌کنند مثل اين که مي‌فرمايد آنان که هنگام مرگ بر خود ظلم و ستم روا داشتند فرشتگان از آنها مي‌پرسند که در چه کار بوديد؟ پاسخ مي‌دهند که ما در روي زمين مردمي ضعيف و ناتوان بوديم فرشتگان گويند آيا زمين خدا پهناور نبود که در آن سفر کنيد از آنها عذر نپذيرند مأواي ايشان جهنم است . اين مذاکرات متعلق به عالم برزخ است و برهاني محکم بر وجود برزخ مي‌باشد. 2ـ آياتي که گفتگوي انسانهاي صالح را با فرشتگان الهي بازگو مي‌کند و فرشتگان آنان را داخل بهشت برزخي مي‌کنند مثل آيه شريفه که مي‌فرمايد: هنگامي که فرشتگان پاکيزه از شرک، متقين را قبض روح مي‌کنند به آنها مي‌گويند که سلام بر شما به موجب اعمال نيکويي که انجام داده‌ايد اکنون به بهشت در آييد. در اين آيه سخن از استقبال ملائکه از انسانهاي پاک و با تقوا در عالم برزخ است آيه ديگر که گوياتر است مربوط به داستان رفتن نماينده انبياء براي هدايت مردم به نطاکيه است که مردم دعوت او را نمي‌پذيرند و اين نماينده پس از درگيري شهيد مي‌شود قرآن مي‌فرمايد: قِيلَ ادًخُلِ الْجُنُّهُ قالَ يا لَيًثَ قُوًمِي يُعًلَمْونُ بِما غَفَرُلِي رُبي وُ جُعُلَنِي مِنُ الْمْکَرُمِينُ به اين مرد با ايمان گفته شد داخل بهشت شود در جواب گفت اي کاش قوم من از اين نعمت بزرگ آگاه بودند که خداوند چگونه در حق من مغفرت و رحمت فرمود و مرا مورد لطف و کرم قرار داد. 3ـ آياتي که از حيات انسانهاي با سعادت و نيکوکار و پاداش آنها ياد شده است مثل آنچه در مورد شهيدان نازل شده است: وُ لا تَحًسُبُنُّ الَّذِينُ قُتِلُوا فِي سُبِيل اللهُ اَمًواتاً بُلْ اَحًياءُ عِنْدُ رُبِّهِمً يْرًزَقْونُ فَرِحِينُ بِما آتيهْمْ اللهُ مِنً فَضْلِهِ وُ يُسًتَبًشِرْونُ بِالَّذِينُ لَمً يْلْحِقُوا بِهِمً مِنً خَلْفِهِمً اَلاّ خَوًف عُلَيًهِمً وُلا هْم يُحًزَنُونُ گمان مبر آنان که در راه خدا کشته شده‌اند مرده‌اند بلکه نزد پروردگار خويش زنده‌اند و روزي داده مي‌شوند به سبب آنچه خدا از فضل و رحمت خويش به آنها عنايت کرده شادمانند و به دوستان خود که هنوز به آنها نپيوسته‌اند و بعداً در پي آنها به راه آخرت خواهند شتافت مژده دهند که از مردن هيچ ترس و اندوهي نداشته باشيد. 4ـ آياتي که از حيات انسانهاي فاسد و عذاب و رنج آنها ياد شده است مثل آيه‌اي که مي‌فرمايد: مِما خَطِيئاتِهِمً اُغْرِقُوا فُأُدًخِلُوا ناراً بواسطه گناهاني که قوم نوح کردند غرق دريا شدند و پس از غرق در آتش انداخته شدند. يعني همين که غرق شدند بلافاصله وارد در آتش شدند، البته آيات ياد شده بعنوان نمونه آيات مطرح شد و نظاير اين آيات در قرآن وجود دارد که اين جزوه گنجايش ذکر همه آيات را ندارد. ب) احاديث: احاديث و اخباري که در مورد برزخ است زياد است که به بعضي از آنها اشاره مي‌کنيم. 1ـ تکلم رسول خدا با کشتگان از قريش در بدر: در جنگ بدر عده‌اي از کشتگان کفار را در چاهي ريخته بودند پيامبر (ص) بر سر آن چاه آمد و به آن مردگان فرمود: شما اي کفار همسايگان بدي بوديد پيامبر خدا را از خانه خويش را نديد و با او محاربه و جنگ نموديد آنچه را که خدا به من وعده داد ديدم که حق است آيا شما نيز وعده پروردگار را به حق يافتيد عمر که اين مکالمه را شنيد گفت: اي پيامبر اينها که بدنهايي بي جان بيش نيستند چگونه با آنها سخن مي‌گوييد؟ حضرت فرمود: ساکت شو اي پسر خطّاب سوگند به خدا که تو را در آنها شنواتر نيستي و همين که من برخيزم فرشتگان عذاب با گرزهاي آهنين بر سرشان مي‌کوبند. 2ـ تکلم اميرالمومنين با کشتگان جمل: علي (ع) در پايان جنگ جمل با اسب ميان کشتگان ميگشت به جسد کعب بن سوره رسيد امام دستور دادند که جسد او را بنشانند آنگاه خطاب به او فرمود: اي کعب من وعده خداوند را حق يافتم آيا تو نيز وعده خداي خود را راستين يافتي؟ سپس او را خواباندند آنگاه با پيکر طلحه نيز چنين کرد شخصي به آن حضرت عرض کرد: اين کار چه سودي دارد آنان که سخن تو را نمي‌شنوند؟ حضرت فرمود: سوگند به خداوند که هر دو سخن مرا شنيدند چنانکه کشتگان بدر سخن پيامبر را شنيدند. 3ـ پيامبر اکرم (ص) مي‌فرمايد: اَلْقَبًرْ رُوًضَه مِنً رِياضِ الْجُنُّهِ اَوً حْفْرُه‌ٌ مِنً حْفَرِ النّيِرانِ. قبر باغي است از باغهاي بهشت يا گودالي است از گودالهاي آتش مقصود از قبر در اين حديث نقطه چهار وجبي نيست بلکه قبر کنايه از آن جهان وسيع برزخ است که براي انسان بصورت باغ آتش در مي‌آيد 4ـ از علي (ع) نقل شده که فرمودند: النّاسْ نِيام‌ٌ اِذا ماتُوا انْتَبُهْوا مردم خوابند همين که مي‌ميرند بيدار مي‌شوند. 5ـ امام حسين (ع) در روز دهم محرم پس از آنکه نماز صبح را با اصحاب به جماعت خواندند خطبه کوتاهي براي اصحاب و ياران ايراد کردند و چنين فرمودند اندکي صبر و استقامت کنيد مرگ جز پلي نيست که شما را از ساحل درد و رنج به ساحل سعادت و کرامت و بهشتهاي وسيع عبور مي‌دهد. 6ـ شخصي به نام علي بن حمزه که امامت حضرت علي بن موسي (ع) را قبول نداشت وقتي مْرد نزديکان امام احوال او را در قبر پرسيدند و گفتند آيا در آتش است؟ حضرت امام رضا (ع) فرمود: بله وقتي سووالي کردند امام تو کيست و انکار امامت مرا کرد ضربه‌اي به او زدند که قبرش مشتعل از آتش شد. 7ـ عده‌اي با امام صادق (ع) مشغول صحبت بودند که امام در مورد برزخ سخن راندند و فرمودند براي شما ترس دارم از وضعيتي که در برزخ داريد پرسيدند: برزخ چيست؟ فرمود از ساعت مرگ تا هنگامي است که انسان سر از قبر بيرون مي‌آورد. موفق و پيروز باشيد.