روش تربیت نفس چیست؟

نکته يکم: انسان و حيوانات به طور طبيعي و غريزي ميل به آسايش و پاسخ به غرايز به ساده ترين وجه دارد، اما تفاوت انسان و حيوان در همين نکته است که انسان به دليل داشتن عقل و نيروي درک و شناخت مي تواند و بايد اين ميل غريزي را کنترل و مديريت کند و با همين کنترل و مديريت است که انسان به رشد و کمال انساني مي رسد. نکته دوم: انسان برخلاف برخي اديان و مسلک ها در زمينه روش مواجهه با غرايز معتقد به رويکرد حذفي نيست، به عبارت ديگر از منظر اسلام سرکوب غرايز مطلوب نيست، بلکه مديريت آن ها لازم است. نکته سوم: در اسلام دو قسم دستورات داريم يک قسم که رعايت آن ضروري و لازم است و عدم رعايت آن مجازات دنيوي و اخروي در پي دارد که به اين قسم دستورات اصطلاحاً واجبات و محرمات گفته مي شود، قسم دوم که رعايت آن ها خوب است و ترجيح دارد ام عدم رعايت آن ها هم باعث مجازات دنيوي و اخروي نمي شود که به اين قسم توصيه ها اصطلاحاً مستحبات و مکروهات گفته مي شود. نکته چهارم: در آموزه هاي ديني در مورد رعايت مستحبات و مکروهات بر درجه معنوي و مرتبه شخصيتي افراد توجه شده، مثلاً درمورد نماز شب که بر پيامبر ص واجب شده، چرا چون آن موقعيت و آن جايگاه مي طلبد که نماز شب بر ايشان واجب باشد، به همين صورت هرجا مسئوليت سنگين تر و جايگاه بالاتر باشد رعايت مستحبات و مکروهات تاکيد و ضرورت بيشتري مي يابد. نکته پنجم: رعايت مستحبات از جمله نماز شب تا جايي خوب است که باعث از دست رفتن واجبات و يا بي ميل شدن به آن ها نشود، مثلاً اگر خواندن نماز شب باعث شود فرد نماز صبح خواب بماند و يا نسبت به نمازهاي واجب بي ميل شود، خوب نيست و توصيه نمي شود. نکته ششم: رعايت مستحبات تاجايي مطلوب است که باعث حذف تفريحات حلال نشود، چراکه حذف تفريحات حلال به نوبه خود باعث آسيب به امور و شئون ديگر زندگي مي شود. نتيجه گيري: بيشترين اهتمام و تلاش خود را بر رعايت واجبات و ترک گناهان قرار دهيد، در کنار آن به هرمقدار که به انجام واجبات آسيب نمي زند و باعق حذف تفريحات حلال نمي شود به مستحبات مانند نماز شب بپردازيد.