فضه خادم حضرت زهرا (س) کیست ؟

باسلام خدمت شما پرسشگر محترم فضه نام خادمه حضرت فاطمه زهراء سلام الله عليها، شايسته بانوئى که سعادت خدمتگزارى و فرمانبردارى مقام عصمت کبرى را داشته و در کانون تربيت اين خانواده ملکوتى پخته و ساخته شده، و چنان که در تفاسير از جمله مجمع البيان مرحوم طبرسى و برخى روايات آمده وى مشمول آيه مبارکه: «و يطعمون الطعام على حبّه مسکينا ويتيما و اسيرا» مى باشد که به پيروى از سروران خويش سه روز متوالى روزه را جز به آب نگشود و سهم غذاى خود را به مستمندان بخشيد. فضه از جمله اسرائى بوده که در عهد رسول خدا (ص) در يکى از جنگ ها غنيمت مسلمانان گشته و به حضور پيغمبر (ص) آوردند و آن حضرت به عنوان سهم رزمنده يا به عقد بيع و يا به رسم هبه (حسب اختيارى که آن حضرت در غنائم داشته) به على (ع) منتقل ساخته. (1) نسبت به اين که او را در چه جنگي اسير نموده بودند اطلاعي در دست نيست. البته علامه مجلسي روايتي نقل مي کند که او دختر پادشاه هند بوده که اين حديث نياز به بررسي سندي و دلالي دارد. (2) با توجه به اين که نقل شده پس از شهادن حضرت فاطمه فضه به دستور امير المومنين دو شوهر کرد ، وى ابتدا با ابوثعلبه حبشى ازدواج نمود و پس از چندى وى بمرد و با مردى ديگر به نام سليک غطفان ازدواج نمود، در بعضى روايات آمده که وى فرزندان عديده اى داشته. از اين بيانات معلوم مي شود که فضه آزاد نگشته بوده. آورده اند که وى در منزل آن بانو به خدمت مشغول بود؛ يک روز فضه کارهاي منزل را مي کرد؛ روز ديگر حضرت فاطمه. بنا بر اين در منزل آن بانو دچار سختي و دشواري نبوده. نيز آورده اند که وي بيست سال جز به قرآن سخن نگفت. که اين نشانگر ميزان بسيار بالاي تربيت پذيري فضه است.(3) بنا بر اين مي توان چنين استفاده نمود: جايگاه وي در خانه امام علي سخت نبوده و از آزادي برخوردار بوده و از گزارشاتي که فضه از جريانات خانه حضرت نقل مي کند، رضايت و خشنودي و بلکه افتخار اين خدمت رساني از سوي فضه فهميده مي شود. ضمن آن که چنين افرادي در مدينه در غربت به سر مي بردند و نياز به يک حمايت کننده داشتند؛ چه کسي بهتر از فاطمه زهرا؟ اگر آزاد مي شد، احتمال بروز مشکلاتي که در خانه آن حضرت از تمامي آن ها در امان بود، وجود داشت . البته اين امکان وجود دارد که پيشنهاد آزادي را خود فضه رد کرده باشد. پي نوشت : 1. معارف و معاريف، سيد مصطفي حسيني دشتي ، قم، 1376، ج8، ص 69. 2. بحار الأنوار، علامة المجلسي ، سال چاپ : 1403 - 1983 م ، ناشر : دار إحياء التراث العربي - بيروت - لبنان، ج9، ص 575 . 3. براي آگاهي بيشتر ، ر.ک: رياحين الشريعه ، شيخ زبيح الله محلاتي ،دار الکتب الاسلاميه،تهران، ج2، ص 313 تا 326 . موفق و پيروز باشيد.