چرا جهان آخرت را اینقدر وحشتناک به مردم نشان دادند؟

در پاسخ به اين پرسش مي توان به چند نکته اشاره نمود: 1.صحنه آخرت صحنه ظهور و تجلى هيبت و کبريايى خداوند است.خداوند در توصيف روز قيامت مى فرمايد: « ...ت ا(مردم را) از روز ملاقات [روز رستاخيز] بيم دهد! روزى که همه آنان آشکار مى‏شوند و چيزى از آنها بر خدا پنهان نخواهد ماند(و گفته مى‏شود:) حکومت امروز براى کيست؟ براى خداوند يکتاى قهّار است! تا مردم را از روز ملاقات بيم دهد» [1]. در آيات قرآن چند ويژگى از ويژگى هاى قيامت بيان شده که هر کدام اشارتى است به هيبت و عظمت خداوند. يکم: موانع مادى همچون کوه ها برچيده مى شود و به گفته قرآن زمين به صورت(قاعاً صَفْصَفا) هموار و بدون پستى و بلندى در مى آيد [2]. دوم: ديگر همه انسان ها از درون قبرها سربر مى دارند و خارج مى شوند. سوم: اسرار درون همگان آشکار مى گردد [3].و زمين آنچه در درون دارد بيرون مى فرستد [4]. چهارم: نامه هاى اعمال گشوده مى شود و محتواى آن آشکار مى گردد [5]. پنجم: اعمالى که انسان از پيش فرستاده در برابر او مجسم مى شود [6]. ششم: مسائلى را که انسان اصرار در اخفاى آنها داشت ظاهر مى گردد [7]. هفتم: زمينى که روى آن اعمال انجام داده و اعضاى پيکر انسان به افشاگرى برمى خيزند و حقايق را بازگو مى کنند [8].و انسانها با تمام وجود و هستى خويش در آن صحنه عظيم ظاهر مى شوند و هيچ چيز مکتوم نمى ماند.[9].براى اينکه بدانيم در آنجا چه غوغايى برپا مى شود کافى است فکر کنيم که اگر يک لحظه در اين دنيا چنين صحنه اى برپا شود و درون و برون و خلوت و جلوت همه انسانها يکى گردد، چه ولوله اى در ميان خلق ايجاد خواهد شد؟ و چگونه رشته هاى پيوند مردم از هم گسسته مى شود؟ 2.علت بسيارى از ترس ها و هراس ها در آن روز ريشه در اعمال و کردار انسان دارد.انسان به خاطر رفتار ناشايستى که در اين دنيا داشته است و به خاطر فزونى گناهان و انحرافات از درون دچار ترس و دهشت مى گردد.به گونه اى که خداوند در توصيف حالات انسان مى گويد:« در آن روز آنچنان وحشت سرتاپاى انسان را فرا مى گيرد که مادر شيرده، کودکان شيرخوارشان را فراموش مى کنند و هر باردارى جنين خود را بر زمين مى نهد و مردم را مست مى بينى، در حالى که مست نيستند ولى عذاب خداوند شديد است» [10] يعنى گروهى از مردم وقتي عملکرد و رفتارهاى ناشايست خود را مى نگرند و از طرف ديگر قدرت لايزال الهي را مى بينند، چنين حالات هولناک و دهشتناکى براى آنها پيش مى آيد.البته در مقابل گروه فوق افراد با تقوا و صالحى هستند که خداوند در مورد آنها مى فرمايد:.« کسانى که در قيامت با حسنات و کارهاى نيک وارد شوند پاداش بهتر از آن يابند و ايشان از هول و هراس قيامت ايمن مى باشند.» [11] همچنين اهل ايمان که کار شايسته انجام داده اند:.«هيچ گاه هول و هراس هنگامه بزرگ قيامت آنها را محزون نخواهد ساخت و فرشتگان(رحمت) با آنها ملاقات خواهند کرد.» [12] بنا براين تمام اين ترس ها و هول و هراس ها به عملکرد انسان باز مى گردد.در حقيقت ترس انسان در قيامت مانند ترس مجرم در دادگاه عادلانه و در دست عاملان اجراى کيفر قانونى است و کسى که جرمى ندارد در پيشگاه عدالت کاملا آسوده خاطر است.اگر انسان، مؤمن و با تقوا باشد و در اين دنيا اعمال صالحي انجام داده باشد، نه در وقت جان دادن هولى دارد و نه شب اول قبر و نه هنگام قيامت نگرانى دارد.از امام حسن(عليهم السلام) پرسيدند: مرگ چيست که نسبت بدان نادانند؟ فرمودند: «بزرگترين شادمانى که بر مومنان وارد مى‏شود».[13] همچنين امام صادق(عليهم السلام) فرمودند: «قيامت زفاف و عروسى اهل تقوا است».[14] پي نوشت ها: [1].غافر، 15 و 16، لِيُنذِرَ يَوْمَ التَّلَاقِ()يَوْمَ هُم بَارِزُونَ لَا يخَْفَى‏ عَلىَ اللَّهِ مِنهُْمْ شىَ‏ْءٌ لِّمَنِ الْمُلْکُ الْيَوْمَ لِلَّهِ الْوَاحِدِ الْقَهَّار [2].طه، 106، فَيَذَرُهَا قَاعًا صَفْصَفًا. [3].طارق، 9، يَوْمَ تُبْلىَ السَّرَائر. [4].زلزال، 2، وَ أَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقَالَهَا. [5].تکوير، 10، وَ إِذَا الصُّحُفُ نُشِرَت‏. [6].نبأ،40، يَوْمَ يَنظُرُ الْمَرْءُ مَا قَدَّمَتْ يَدَاه‏. [7].انعام، 28، بَلْ بَدَا لهَُم مَّا کاَنُواْ يخُْفُونَ مِن قَبْل‏. [8].زلزال، 4، يَوْمَئذٍ تحُدِّثُ أَخْبَارَهَا. [9].ابراهيم، 21، وَ بَرَزُواْ لِلَّهِ جَمِيعًا. [10].حج، 2، يَوْمَ تَرَوْنَهَا تَذْهَلُ کُلُّ مُرْضِعَةٍ عَمَّا أَرْضَعَتْ وَ تَضَعُ کُلُّ ذَاتِ حَمْلٍ حَمْلَهَا وَ تَرَى النَّاسَ سُکَارَى‏ وَ مَا هُم بِسُکَارَى‏ وَ لَاکِنَّ عَذَابَ اللَّهِ شَدِيد. [11].نمل، 89، مَن جَاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَيرٌْ مِّنهَْا وَ هُم مِّن فَزَعٍ يَوْمَئذٍ ءَامِنُون‏. [12].انبياء 103، لَا يحَْزُنُهُمُ الْفَزَعُ الْأَکْبرَُ وَ تَتَلَقَّئهُمُ الْمَلَئکَةُ هَاذَا. [13].بحارالانوار، ج 6، ص 153.«اعظم سرور يرد على المؤمنين» [14].همان، ج 7، ص 176.«القيامة عرس المتقين».