چرا ما نماز عید را که مستحب است به جماعت برگزار می کنیم، اما به جماعت خواندن نماز تراویح را صحیح نمی دانیم؟

دليل ما در برگزار نکردن نماز تراويح؛ اين است که در زمان پيامبر اسلام(ص)، خليفه اول، همچنين مدتي از زمان خلافت خليفه دوم، نوافل ماه رمضان به صورت فُرادا خوانده مي­شد. در اين باره از امام صادق(ع) روايت شده است: «روز? رمضان واجب و برپايي جماعت در شب بدعت است. پيامبر اسلام(ص) نماز تراويح را در شب­هاي ماه رمضان به جماعت برگزار نکرد. اگر برگزاري تراويح به جماعت مصلحت داشت هرگز رسول خدا آن را ترک نمي­کرد، پيامبر در برخي از شب­هاي ماه رمضان در حالي­که در مسجد، نماز نافله را فرادا مي­خواند، عده­اي پشت سر حضرت به او اقتدا کردند، وقتي متوجه شد که گروهي به وي اقتدا کردند، به منزل برگشت سه شب آن را در منزل خواند. پس از سه روز بر منبر رفت، بعد از حمد و ثناي خداي متعال، فرمود: اي مردم نمازهاي نافله را در شب­هاي رمضان و غير رمضان هيچ گاه به جماعت برگزار نکنيد، هرکس اين­کار را انجام دهد بدعت است. همين طور نماز ضحي را؛ چرا که نماز ضحي بدعت است و هر بدعتي گمراهي است و تمام گمراهي­ها سرانجامش جهنم است. پس رسول خدا(ص) از منبر پايين آمد، در حالي­که مي­فرمود عمل کم مستحبي، بهتر از عمل زياد همراه با بدعت است».[1] با توجه به اين روايت، خليفه دوم امر به جماعت خواندن نماز تراويح نمود. بسياري از اهل سنت به نقل از خليف? دوم، بدعت بودن آن ­را مي­پذيرند اما روايت مي کنند که او بعد از مشاهد? اين موضوع گفته «نعمت البدعة»؛ يعني بدعت خوبي است.[2] ولي نماز عيدين چه واجب باشد و چه مستحب اجماع فريقين است که از زمان پيامبر به جماعت خوانده مي­شد. ضمن اينکه فقهاي شيعه، نماز عيد فطر و قربان را در زمان حضور امام معصوم، واجب مي دانند و دربار? زمان غيبت نيز نظر امام خميني(ره) چنين است: «احتياط واجب آن است که نماز عيد فطر و قربان را در زمان غيبت امام(ع) با جماعت نخوانند ولى به قصد رجاء [و رسيدن به ثواب] مانع ندارد».[3] پي نوشت: [1]. محدث نوري، مستدرک‏الوسائل، ج 6، ص 217 – 218، مؤسسه آل البيت، قم، چاپ اول، 1408ق، «دَعَائِمُ الْإِسْلَامِ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ ع أَنَّهُ قَالَ صَوْمُ شَهْرِ رَمَضَانَ فَرِيضَةٌ وَ الْقِيَامُ فِي جَمَاعَةٍ فِي لَيْلِهِ بِدْعَةٌ وَ مَا صَلَّاهَا رَسُولُ اللَّهِ (ص) فِي لَيَالِيهِ بِجَمَاعَةٍ التَّرَاوِيحَ وَ لَوْ کَانَتْ خَيْراً مَا تَرَکَهَا وَ قَدْ صَلَّى فِي بَعْضِ لَيَالِي شَهْرِ رَمَضَانَ وَحْدَهُ فَقَامَ قَوْمٌ خَلْفَهُ فَلَمَّا أَحَسَّ بِهِمْ دَخَلَ بَيْتَهُ فَعَلَ ذَلِکَ ثَلَاثَ لَيَالٍ فَلَمَّا أَصْبَحَ بَعْدَ ثَلَاثِ لَيَالٍ صَعِدَ الْمِنْبَرَ فَحَمِدَ اللَّهَ وَ أَثْنَى عَلَيْهِ ثُمَّ قَالَ أَيُّهَا النَّاسُ لَا تُصَلُّوا النَّافِلَةَ لَيْلًا فِي شَهْرِ رَمَضَانَ وَ لَا غَيْرِهِ فِي جَمَاعَةٍ فَإِنَّ الَّذِي صَنَعْتُمْ بِدْعَةٌ وَ لَا تُصَلُّوا الضُّحَى فَإِنَّ الصَّلَاةَ ضُحًى بِدْعَةٌ وَ کُلُّ بِدْعَةٍ ضَلَالَةٌ وَ کُلُّ ضَلَالَةٍ سَبِيلُهَا إِلَى النَّارِ ثُمَّ نَزَلَ وَ هُوَ يَقُولُ عَمَلٌ قَلِيلٌ فِي سُنَّةٍ خَيْرٌ مِنْ عَمَلٍ کَثِيرٍ فِي بِدْعَةٍ». [2] صحيح بخاري، کتاب صلاة التراويح، باب فضل من قام رمضان. [3]. امام خمينى، سيد روح اللّ?ه، توضيح المسائل (محشّ?ى)، ج ‌1، ص 770، س 1407، دفتر انتشارات اسلامى، قم، چاپ هشتم، 1424 ق.