چگونه خود را برای ظهور آماده کنیم؟

باسلام خدمت شما پرسشگر محترم در واقع مي شود سوال را اين گونه مطرح ساخت که: چگونه خود را براي ظهور آماده کنيم؟ پاسخ: اين سوال بسيار مهم و در واقع سوال همه‌ي شيعيان و محبين اهل ‌بيت مي‌باشد. به نظر مي‌رسد اگر ما وظيفه‌ي خود را در زمان و دوران انتظار بدانيم و بدان وظايف عمل کنيم در واقع خود را براي زمان ظهور آماده کرده‌ايم. «آمادگي براي ظهور مستلزم انتظاري خوب و شايسته است.» در اين نوشتار به صورت کلي و مختصر به چند نمونه از وظايف منتظران حضرت اشاره مي‌کنيم. براي مطالعه بيشتر ـ به کتاب‌هايي که به طور مفصل به اين موضوع پرداخته‌اند که بعضي از آنها را در اين نوشته نام مي‌بريم ـ مراجعه فرماييد. 1. شناخت: يکي از ويژگي‌هاي منتظر، شناخت و معرفت به امام زمان است نه فقط يادگيري نام‌ها و القاب و تاريخ ولادت و غيبت؛ بلکه معرفت داشتن به ويژگي‌ها و ابعاد وجودي حضرت و انديشيدن در کلمات و اوامر حضرت و تأمل در حکمت نام‌ها و نشانه‌ها و علائم ظهور و شگفتي ولادت و حيات او، همچنين دانستن سبب و حکمت غيبت پر رمز و راز حضرت که به يقين وقتي انسان معرفت به اين موارد پيدا کرد و اهداف و آرمان‌هاي او را فهميد خود را براي عملي کردن اهداف امام زمان آماده مي‌سازد و خشنودي او را به خشنودي خودش ترجيح مي‌دهد و سعي مي‌کند سرباز خوبي براي آن حضرت باشد. از رسول اکرم(ص) حکايت شده: «من مات و هو لايعرف امامَهُ ماتَ ميتةً جاهليةً»؛1 «کسي که بميرد و امام زمانش را نشناسد به مرگ جاهليت مرده است.» راه‌هاي شناخت امام زمان: از جمله راه‌هاي شناخت امام زمان عبارتند از: 1. تلاش براي آگاهي بيشتر از حضرت يا از طريق شنيدن از بزرگان و يا مطالعه‌ي کتاب‌هايي که در اين زمينه نوشته شده است، مانند کتاب مکيال المکارم که مرحوم آيت‌الله سيد محمدتقي موسوي اصفهاني تاليف کرده‌اند و طبق گفته نويسنده به فرمان خود امام زمان(عج) نوشته شده است اين کتاب يکدوره امام‌شناسي که ترجمه فارسي هم شده است.2 2. راه دوم بوسيله ارتباط روحي و معنوي با دعا و توسل است: همانطور که در زيارت جامعه مي‌فرمايد: «خدايا از تو مي‌خواهم که مرا از آشنايان به امامان و به حق و حقوق آنان قرار دهي!»3 راه اول: راه معرفت علمي است ولي راه دوم: راه شناخت قلبي و روحي است. 2. اطاعت: اگر چه امام زمان غايب است ولي اراده و فرمانش در ميان همه‌ي خلايق جاري است. دستوراتش را بايد شناخت و فرمان‌هايش را بايد اطاعت کرد. از امام صادق(ع) حکايت شده که مي‌فرمايد: خوشا به حال شيعيان مهدي قائم(ع) آنان که در دوران غيبت او چشم انتظار ظهور اويند و در دوران ظهورش سرسپردگان اوامر او.»4 حال سوال اين است چگونه او امر و دستورات امام زمان(عج) را در زمان غيبت ايشان بدانيم و به آنها عمل کنيم؟ در جواب اين سوال بايد گفت که اگر چه در خصوص امام زمان ارتباط محسوس بين امام و مردم وجود ندارد ولي در هيچ يک از دو غيبت صغري و کبري امام زمان، پيوند امام با مردم به طور کلي قطع و گسسته نشده است زيرا در هر دو غيبت، امر سفارت و نيابت وجود داشته و دارد و از طريق نايبان، پيوند امام با مردم برقرار بوده و هست. در زمان غيبت صغري نيابت نايبان خاص بوده و در زمان غيبت کبري نيابت نايبان حضرت عام مي‌باشد که با توجه به شرايط و ضوابطي که مطرح مي‌کنند اطاعت فقهاء جامع الشرايط لازم و در رديف اطاعت از امام زمان مي‌باشد. و مخالفت با فقيه جامع الشرايط که نايب امام است، مخالفت با امام، و مخالفت با امام، مخالفت با خداوند مي‌باشد. توقيع حضرت ولي عصر(عج): سوالاتي که براي مردم حاصل شده بود و براي خودش نيز «اسحاق بن يعقوب» مشکل بود در ذيل نامه‌اي به وسيلة نايب دوم، يعني محمد بن عثمان عمري به محضر حضرت مهدي(عج) فرستاد و پاسخ آنها را طلبيد از جمله‌ي آن مسائل اين بود که مردم در عصر غيبت در حوادث واقعه به چه کسي مراجعه کنند؟ حضرت پاسخ فرمودند: «.... و امّا الحوادث الواقعه فارجعوا فيها إلي روات حديثنا فانهم حجتي عليکم و انا حجة الله»؛ «اما آنچه سوال کرده‌اي خدا تو را هدايت کند و ثابت قدم نمايد... اما حوادثي که پيش مي‌آيد به راويان حديث ما مراجعه کنيد زيرا آنها حجت و نمايندگان من هستند بر شما و من حجت خدا بر شما....»5 از اين حديث استفاده مي‌شود که اطاعت از ائمه‌ي قبل، عين اطاعت از امام زمان است چون فقها با توجه به قرآن کريم و قول ائمه احکام شرعي را بيان مي‌کنند. 3. انتظار: انسان منتظر، انساني کوشا است، انساني جهادگر و مبارز است که در مسير اقامه‌ي توحيد و استقرار ولايت از نثار هر چه دارد دريغ نمي‌ورزد. چنانچه از حضرت علي(ع) حکايت شده: «کسي که چشم انتظار حاکميت ما باشد، مانند مجاهدي است که در راه خدا به خون خويش غلطيده باشد.»6 و جامعه‌ي منتظر جامعه‌اي پويا است، جامعه‌اي متحرک و فعال است که حاکميت طاغوت را نمي‌پذيرد و بي‌عدالتي را بر نمي‌تابد. منتظر ظهور امام زمان بودن حرکت بسوي ظهور داشتن و به آرمان‌هاي موعود عمل نمودن است. انسان منتظر نفس اماره را کنترل و شيطان را از خود دور مي‌کند و خود را جهت استقبال از آقا امام زمان(عج) مهيا مي‌کند. جهت استقبال از او لوح دل را از آلودگي‌ها و گناهان مي‌شويد و خانه دل را به ياد خدا و با صفات حميده و پسنديده‌ي انساني زينت مي‌دهد و الا امام زمان(عج) که به هر جايي پا نمي‌گذارند. نمي‌توان يک گوشه‌ي دل را از محبت دنيا پر کرد گوشه‌ي ديگر گناهان و ... بعد به آقا بگوييم بيا بيا که سوختم، زهجر روي ماه تو؟ چگونه سوخته است انساني که خود را براي ظهور آماده نکرده است. آيينه شو، جمال پري طلعتان طلب جاروب زن به خانه سپس ميهمان طلب 4. خدمت‌گذاري به حضرت: از امام صادق(ع) نقل شده که مي‌فرمايند: «اگر دوران او را درک مي‌کردم همه‌ي روزهاي زندگيم را در خدمت به او مي‌گذراندم.»7 وقتي پيامبران و امامان در خدمت به امام زمان پيشتاز هستند وقتي امام صادق(ع) آرزوي خدمت به ايشان را دارد و حضرت عيسي(ع) از آسمان فرود مي‌آيد تا او را ياري کند وظيفه‌ي شيعيان منتظر در خدمت به ساحت مقدس او چقدر است؟ بي‌ترديد خادمين دوران ظهور، همان خادمين دوران غيبت‌اند. آنها که پس از ظهور شايستگي خدمت مي‌يابند، همان‌هايي هستند که در دوران غيبت، بر خدمت به امام و امت امام همت گماشته‌اند، و اهداف امام را سرلوحه‌ي زندگي خود قرار داده‌اند. برخي ديگر از تکاليف و وظايف منتظران حضرت: 5. محبت به امام زمان(عج): پيامبر اکرم: «خداوند را دوست بداريد به جهت آنچه از نعمت‌هاي خويش به شما مي‌دهد و مرا به جهت دوستي خداي عزوجل دوست بداريد و اهل بيتم را به خاطر دوستي من دوست بداريد.»8 6. اظهار اشتياق به ديدار آن بزرگوار: نيک بودن اشتياق به آن حضرت، امر واضح و روشني است زيرا که اين از لوازم محبت است. 7. اندوهگين بودن مؤمن از فراق آن حضرت: اينکه مومن از فراق و دور ماندن از حضرت اندوهگين باشد از نشانه‌هاي دوستي و اشتياق به حضرت است. 8. حضور در مجالس فضايل و مناقب آن حضرت که از مصاديق «فَاسْتَبِقُوا الْخَيْرَاتِ»9 است. 9. سرودن و خواندن شعر در فضايل آن حضرت: امام صادق(ع): «هر کس درباره‌ي ما يک بيت شعر بگويد خداوند براي او خانه‌اي در بهشت خواهد ساخت.»10 10. شناختن علايم ظهور حضرت: مقدمه‌ي شناخت حضرت شناخت علائم ظهور به ويژه علائم حتمي مقارن با ظهور حضرت است. 11. صدقه قراردادن به نيابت آن حضرت و براي سلامتي او: که نشان از مودت و دوستي آن جناب و ولايت اوست. 12. حج و طواف به نيابت حضرت. 13. تصميم قلبي بر ياري کردن آن جناب در زمان حضور و ظهور او. 14. تجربه بيعت با حضرت با خواندن دعاها از جمله دعاي عهد و ... .11 براي مطالعه بيشتر در اين زمينه مراجعه شود به: 1. کتاب مکيال المکارم، ترجمه سيد مهدي حائري قزويني، ناشر مهر قائم اصفهان. 2. نگين آفرينش، اثر جمعي از نويسندگان، ناشر بنياد فرهنگي امام مهدي(عج). 3. وظايف منتظران، واحد تحقيقات مسجد مقدس جمکران. 4. سيماي آفتاب، حجت‌الاسلام دکتر طاهري. پي نوشت ها: 1 . محاسن برقي، ج 1، ص 251 و بحارالانوار مرحوم مجلسي، ج 23، ص 76 و با تعبير «من مات ولم يعرف امام زمانه فقد مات ميتة جاهلية» الصوارم المهرقة، شهيد نور الله التستري، ص 263 اين روايت را از صعمين نقل مي‌کند. 2 . مترجم: سيد مهدي حائري قزويني، ناشر مهر قائم اصفهان مي‌باشد. 3 . «اسألک ان تجعلني في جملة‌العارفين بهم و بحقهم» و مفاتيح الجنان فرازي از زيارت جامعه کبيره. 4 . طوبي الشيعة....، بحارالانوار، ج 52، ص 150. 5 . شيخ صدوق، کمال الدين، ص 484. جهت مطالعه بيشتر به کتاب سيماي آفتاب ـ سيري در زندگاني حضرت مهدي(عج) ـ به قلم حجت‌الاسلام دکتر طاهري درس يازدهم (غيبت کبري و نواب عام حضرت مهدي(عج)) مراجعه شود. 6 . اميرالمومنين(ع): «المنتظر لامرنا کالمتشحط بدمه في سبيل الله»، کمال الدين صدوق، ص 645. 7 . «لو ادرکته لخدمته ايام حياتي»، بحار، ج 51، ص 148. 8 . مکيال المکارم، ترجمه فارسي، ص 218، ج 2، به نقل از امالي صدوق، ص 219. 9 . بقره / 148. 10 . مکيال المکارم، ص 257، ج 2، به نقل از وسائل الشيعه، ج 10، ص 467، ح 1. 11 . براي مطالعه بيشتر به ترجمه کتاب مکيال المکارم، ج 2، بخش هشتم: تکاليف بندگان نسبت به آن حضرت مراجعه شود. موفق و پيروز باشيد.