درباره غسل و اهمیت آن توضیح دهید؟

سلام.پرسشگر محترم «وَ إِنْ کُنْتُمْ جُنُباً فَاطَّهَّرُوا »؛مائده (5 )، آيه 6. ؛ «هنگامى که جنب شديد، خود را بشوييد (غسل دهيد )». «غسل» در لغت به معناى شستن چيزى براى از بين بردن چرک آن است و در اصطلاح فقه عبارت است از: «شستن تمام بدن، به قصد قربت و اطاعت از فرمان الهى». غسل دو نوع است: غسل واجب و غسل مستحبى. غسل‏هاى واجب عبارت است از: غسل جنابت، حيض، نفاس، استحاضه، مس ميت، غسل ميت و غسلى که به واسطه نذر و قسم و مانند آن واجب مى‏شود. تعداد غسل‏هاى مستحبى فراوان است که در کتاب‏هاى مفصل از آنها نام برده شده است. در ميان غسل‏هاى واجب مهم‏ترين آنها غسل جنابت است. اصل غسل جنابت به تنهايى واجب نيست ؛ بلکه براى انجام برخى کارها (مانند نماز، مس قرآن و... ) به دستور شرع واجب شده است و انجام دادن اين گونه اعمال بدون غسل، گناه است ؛ بلکه در برخى موارد عمل باطل خواهد بود. غسل جنابت داراى دو فايده و فلسفه مهم است: 1. طبق تحقيقات دانشمندان، در بدن انسان دو سلسله اعصاب نباتى وجود دارد که تمام فعاليت‏هاى بدن را کنترل مى‏کند: اعصاب سمپاتيک و اعصاب پاراسمپاتيک. اين دو رشته اعصاب در سراسر بدن انسان گسترده است. وظيفه اعصاب سمپاتيک، تند کردن و وظيفه اعصاب پاراسمپاتيک، کند کردن فعاليت دستگاه‏هاى مختلف بدن است. گاهى جريان‏هايى در بدن رخ مى‏دهد که اين تعادل را به هم مى‏زند ؛ از جمله آنها حالت ارگاسم (اوج لذت جنسى ) است که معمولاً مقارن خروج منى صورت مى‏گيرد. از امورى که مى‏تواند اعصاب سمپاتيک را به کار وا دارد و تعادل از دست رفته را تأمين کند، تماس آب با بدن است و از آنجا که تأثير ارگاسم روى تمام اعضاى بدن به طور محسوس ديده مى‏شود، دستور داده شده که بعد از آميزش جنسى يا خروج منى، تمام بدن با آب شسته شود. 2. غسل جنابت يک دستور اسلامى براى پاک نگه داشتن بدن و رعايت بهداشت، در طول زندگى است. همواره عده‏اى از نظافت خود غافل مى‏شوند ؛ ولى اين حکم اسلامى آنان را وادار مى‏کند که در فاصله‏هاى مختلف خود را شست و شو دهند و بدن را پاک نگه دارند. البته موارد ياد شده، تنها به عنوان حکمت و فلسفه غسل به شمار مى‏آيد و به هيچ وجه ملاک اصلى وجوب غسل نيست ؛ چه اينکه غسل يک واجب تعبدى است و نياز به قصد قربت دارد. از اين رو کسى که تازه بدن خود را شسته ؛ ولى از او منى خارج شده است، باز بايد غسل را انجام دهد. تفسير نمونه، ج 4، ص 294. غسل را به دو صورت مى‏توان انجام داد: ترتيبى و ارتماسى. در غسل ترتيبى ابتدا سر و گردن، سپس نيمه راست و بعد از آن نيمه چپ بدن شسته مى‏شود. بايد دانست که برخى مراجع در ترتيب شستن اعضا احتياط واجب دارند. در غسل ارتماسى بدن يکباره در آب قرار مى‏گيرد (مانند غسل در استخر ). در هر دو روش، دست کشيدن لازم نيست ؛ بلکه همين اندازه که به نيت غسل، آب به تمام نقاط بدن برسد، کافى است. تمام شرطهايى که براى صحيح بودن وضو لازم است، در صحيح بودن غسل نيز شرط است ؛ ولى در چند چيز با وضو تفاوت دارد: 1. در غسل موالات شرط نيست. 2. در غسل شستن از بالا به پايين لازم نيست. البته برخى مراجع (آيةاللَّه بهجت ) شستن از بالا به پايين را احتياط واجب مى‏دانند. 3. در غسل بايد آب به پوست بدن برسد ؛ ولى در وضو اگر پوست صورت از لاى موها پيدا نباشد، لازم نيست. کيفيت انجام دادن غسل براى انواع واجب و مستحب آن، به يک شکل است و هيچ تفاوتى با هم ندارد.