باسلام خدمت شما پرسشگر محترم مقدمه : در منابع شيعه صدور فرمان شهادت امام حسين عليه السلام توسط يزيد، امري قطعي است، اما اينکه در منابع اهل سنت هم به اين موضوع پرداخته شده يا نه؟ سوالي است که به آن پاسخ خواهيم داد. در ميان علماي اهل سنت افراد اندکي همچون عبدالمغيث حنبلي و ابن تيميه سعي نموده اند از يزيد جانبداري کنند و او را بيگناه جلوه دهند و يا حداقل او را شخصي نشان دهند که توبه نموده اما عده ديگري ا ز علماي اهل سنت همانند شيعه معتقدند که فرمان قتل امام حسين عليه السلام توسط يزيد بن معاويه صورت گرفته است. البته گزارشهاي تاريخي اهل سنت در اين زمينه به چند دسته تقسيم ميشود. 1ـ صدور فرمان شهادت قبل از حرکت امام عليه السلام به مکه. 2ـ صادر شدن دستور شهادت امام عليه السلام به والي کوفه. 3ـ بيان اصل فرمان به شهادت آن حضرت فارغ از زمان و مکان و اشخاص. صدور فرمان قبل از حرکت امام عليه السلام به مکه از جمله منابعي که در اين زمينه سخن گفته است، کتاب الفتوح ابن عثم کوفي (متوفاي 314 هـ.ق) است وي نقل ميکند يزيد طي نامه اي به والي مدينه دستور شهادت امام حسين عليه السلام را صادر کرد: وليکن مع جوابک إليّ رأس الحسين بن عليّ، فإن فعلت ذلک فقد جعلت لک أعنّة الخيل، ولک عندي الجائزةّ والحظّ الأوفرّ والنعمة واحدة والسلام. به همراه پاسخ اين نامه سر حسين ]عليه السلام[ راميخواهم اگر چنين کردي پاداش خوبي نزدما خواهي داشت. الفتوح ،ج 3،جزء 5، ص 18 دستور شهادت امام عليه السلام به والي کوفه ابن اثير جزري يکي ديگر از علماي اهل سنت، پيرامون اينکه چرا عبيدالله بن زياد دست به چنين جنايت زده؛ به نقل از وي چنين مي نويسد: أما قتلي الحسين فإنه أشار علي يزيد بقتله أو قتلي فاخترت قتله يزيد مرا بين کشته شدن خودم و کشتن حسين مخير نموده بود و من بين کشته شدن خودم وحسين(عليه السلام ) کشتن حسين (عليه السلام )را انتخاب کردم. أبو الحسن علي بن أبي الکرم محمد بن محمد بن عبد الکريم الشيباني الوفاة: 630هـ ، الکامل في التاريخ ج 3 ، ص 474 ، ناشر : دار الکتب العلمية - بيروت - 1415هـ ، الطبعة : ط2 ، تحقيق : عبد الله القاضي قرماني يکي ديگر علماي اهل سنت، معتقد است يزيد به عبيدالله بن زياد دستور داد که امام حسين عليه السلام را به شهادت برساند: و بلغ الخبر الي يزيد فولي العراق عبيد الله بن زياد و امره بقتال الحسين. يزيد دستور قتل حسين بن علي را به والي عراق (عبيدالله) داد. القرماني، احمد بن يوسف، المتوفي : 1019، اخبار الدول و آثار الاُوَل في التاريخ، ج 1، ص 320، تحقيق: احمد حطيط – فهمي سعد، ناشر : عالم الکتب. ابن اعثم کوفي نيز با بياني ديگر به شرح اين ماجرا مي پردازد : فکتب عبيد الله بن زياد إلى الحسين : أما بعد يا حسين ! فقد بلغني نزولک بکربلاء ، وقد کتب إلي أمير المؤمنين يزيد بن معاوية أن لا أتوسد الوثير ولا أشبع من الخبز ، أو ألحقک باللطيف الخبير أو ترجع إلى حکمي وحکم يزيد بن معاوية – والسلام. عبيد الله بن زياد به امام حسين عليه السلام در نامه اي نوشت : اي حسين ! به من خبر رسيده که در کربلا منزل گزيده اي، يزيد بن معاويه نيز براي من نوشته است بر بالشي تکيه ندهم و از نان سير نشوم [کنايه از اينکه به سرعت به مساله شما رسيدگي کنم] تا اينکه يا تو را به خداوند ملحق کنم يا اينکه حکم من و يزيد بن معاويه را بپذيري. والسلام. الفتوح - أحمد بن أعثم الکوفي - ج 5 ص 84- 85؛ مطالب السؤول في مناقب آل الرسول ( ع ) - محمد بن طلحة الشافعي - ص 400؛ مقتل الحسين، خوارزمي، ج 1 ، ص 340، محقق : محمد السماوي، ناشر: انوار الهدي، قم، چاپ اول، 1418 هـ.ق. همانطور که در ابتداي مقاله آمد، ابن اعثم نقل کرد که يزيد طي نامه اي به والي مدينه دستور شهادت امام حسين عليه السلام را صادر کرد و در اينجا نقل مي کند عبيدالله بن زياد والي کوفه نيز چنين دستوري داشته است که اين خود حکايت از اين دارد که يزيد نه يک بار بلکه دو بار فرمان شهادت امام حسين عليه السلام را صادر کرده است. فرمان به شهادت فارغ از زمان و مکان و اشخاص در گزارش هاي تاريخي ديگر تنها به ذکر شهادت امام حسين عليه السلام به دستور يزيد، اکتفا شده و پيرامون اينکه اين فرمان در کجا و نسبت به چه شخصي و يا در چه مکاني صادر شد، سخني به ميان نيامده است. شمس الدين ذهبي از ديگر بزرگان اهل سنت، دليل روگرداني وکينه مردم نسبت به يزيد را اينگونه توصيف ميکند: قلت : ولما فعل يزيد بأهل المدينة ما فعل، وقتل الحسين وإخوته وآله، وشرب يزيد الخمر ، وارتکب أشياء منکرة ، بغضه الناس ، وخرج عليه غير واحد ، ولم يبارک الله في عمره به خاطر جرمهايي که يزيد نسبت به اهل مدينه مرتکب شد [واقعه حره] و به شهادت رساندن [امام] حسين [عليه السلام] وبرادرنش و شرابخواري و انجام هر عمل زشت و منکري، مردم کينه يزيد را به دل گرفتند و افراد زيادي بر او خروج کردند و خداوند عمرش را مبارک نگردانيد. شمس الدين محمد بن أحمد بن عثمان الذهبي الوفاة: 748هـ ، تاريخ الإسلام ج 5 ، ص 30، ناشر : دار الکتاب العربي - لبنان/ بيروت - 1407هـ - 1987م ، الطبعة : الأولى ، تحقيق : د. عمر عبد السلام تدمرى ابن جوزي نيز به همين مطلب معترف است با اين تفاوت که در ادامه يزيد را لعنت مي کند؛ چنانچه سبط بن جوزي (نوه دختري او) به نقل از اساتيدش مي نويسد: و حکى لي بعض اشياخنا عن ذلک اليوم: ان جماعة سألوا جدي عن يزيد فقال ما تقولون في رجل ولّي ثلاث سنين في السنة الأولى قتل الحسين في الثانية أخاف المدينة و اباحها و في الثالثة رمى الکعبة بالمجانيق و هدمها، فقالوا نلعن فقال فالعنوه. بعضي از اساتيدم براي من آن روزي را حکايت کردند که از جد من پيرامون يزيد سؤال کردند؛ جدم پاسخ داد : نظر شما درباره مردي که سه سال حکومت کرد اما در سال اول حسين [عليه السلام] به شهادت رساند و در سال دوم به مدينه حمله کرد و سه روز [تصرف در جان و مال و ناموس مردم] مدينه را براي سربازانش حلال دانست و در سال سوم کعبه را با منجيق تخريب کرد؟! آن جماعت گفتند چنين فردي را لعنت مي کنيم ، جد من نيز گفت لعنتش کنيد. سبط بن الجوزي الحنفي، يوسف بن قزغلي ، تذکرة الخواص الأمة في خصائص ائمة عليهم السلام، صص 291-292، ناشر : مکتبة نينوي الحديثة، تهران. آري! دوران چهارساله يزيد سرشار از جرم و جنايت و وقايع اسف بار بود تا جايي که يعقوبي، تاريخ نگار معروف به نقل از سعيد بن مسيب، دوره حکومت يزيد را دوراني شوم معرفي مي کند: وکان سعيد بن المسيب يسمي سني يزيد بن معاوية بالشؤم في السنة الأولى قتل الحسين بن علي وأهل بيت رسول الله والثانية استبيح حرم رسول الله وانتهکت حرمة المدينة والثالثة سفکت الدماء في حرم الله وحرقت الکعبة سعيد بن مسيب ساليان خلافت يزيد را به ساليان شوم نامگذاري کرد؛ در سال اول امام حسين عليه السلام و اهل بيت رسول خدا صلي الله عليه و آله را به شهادت رساند؛ در سال دوم به حرم رسول خدا صلي الله عليه و آله هتک حرمت کرد و حرمت مدينه را شکست وسال سوم نيز در حرم الهي [مسجد الحرام] خونها ريخت و کعبه را به آتش کشيد. أحمد بن أبي يعقوب بن جعفر بن وهب بن واضح اليعقوبي الوفاة: 292 ، تاريخ اليعقوبي ج 2 ، ص 253، ناشر : دار صادر – بيروت. عمر رضا کهالة دانشمند اهل سنت پيرامون يعقوبي چنين مي نگارد: «وصنف کتبا جيدة منها تاريخ اليعقوبي» کتابهاي نيکويي به رشته تحرير درآورده است؛ يکي از آنها تاريخ يعقوبي است. نتيجه گيري از مطالبي که گذشت دريافتيم که طبق نظر شيعيان و اکثر اهل سنت فرمان شهادت امام حسين عليه السلام را يزيد بن معاويه صادر کرده است بر اساس منابع اهل سنت نه تنها يک بار بلکه صدور فرمان دو مرتبه صورت گرفته است. بنابراين بر کسي پوشيده نيست که مقصر اصلي در اين واقعه اسفناک، شخص يزيد بن معاويه است. موفق و پيروز باشيد.
نظر خودتان را ارسال کنید