چرا نسبت سادات به هاشم می رسد؟

سلام وقت شما بخير سادات: جمع سادة است كه آن در اصل سَيَده بر وزن طَلَبه بوده و جمع مكسّر سائد است و سائد بمعني سيّد است. پس سادات جمع الجمع سائد است نه جمع سيّد و به معني مِهتران و بزرگان آمده است.[1] در عرف نسل و ذرية پيغمبر اس?م از فاطمة زهرا (س) را سيد گويند و به معني وسيع تر نسل هاشم را كه در فقه اس?مي از مستحقّين خمس به شمار مي آيند شامل مي شود. 2 سادات در فضل و شرافت و از ذرّيه حضرت زهرا (س) بودن تفاوتي ندارند و همه فرزندان ائمه معصومين از نسل حضرت زهرا (س) تا روز قيامت امتياز سيادت را دارند و همه واجب ا?حترام هستند و اين گونه نيست كه فرزندان يك امام از فرزندان ديگر ائمه برتري داشته باشند. دليل شرافت هاشم اين است كه نور نبوت و امامت از عبد مناف به هاشم منتقل گرديد و از هاشم به بعد بني اميه از يك تيره قريش بودند و بني هاشم تيره ي ديگر كه نبوت و امامت درآن قرار گرفت و نبوت به فرزند عبدالله (محمدصلي الله عليه وآله) رسيد و امامت به فرزندان ابوطالب از طريق علي و فاطمه دختر پيامبر(ص)كه نور نبوت و معنويت كامل در او متجلي بود و فاطمه(س?م الله عليها) از آن نور بود و علي (عليه الس?م) مستعد نور امامت وحامل آن بود ،بنا براين امامت و نبوت در نقطه اي به هم رسيدند و اين شرافتي بزرگ است. ساير فرزندان هاشم نيز به جهت تقارن با اين نور در صورت اطاعت از نبوت و امامت شايسته شرف هستند. از پيامبر نقل است كه خداوند نسل را در فرزندان زهرا (س) قرار داده است. و هر نَسَب و دامادي در روز قيامت منقطع مي شود (و سودي به صاحب نسب نمي رساند) و از بين مي رود جز نسب وسيعي كه به من مي رسد و منقطع نمي شود.3 امتيازات سادات بر ساير اين است كه نژاد سادات به خاطر انتسابشان به پيغمبر اكرم و حضرت زهرا (س)وامام علي (ع) برتري و فضيلت دارند. و امتيازي كه خداوند به خاطر بزرگداشت پيامبرش به سادات اختصاص داده عبارتست از بركنار داشتن آن ها از صدقاتي كه به منزلة چرك هاي اموالي كه در دست مردم است. خداوند زكات و صدقات را بر سادات به حُرمت پيامبر حرام كرده است.4 و در برابر خداوند امتياز ديگري بر سادات اعطا كرده است و آن اينكه براي سادات سهمي را در كنار سهم خود و سهم پيامبرش قرار داده است و اين خود بزرگداشتي از جانب خدا نسبت به ذريّه حضرت زهرا (س)و امام علي(ع) است. 5 از ديگر امتيازات سادات اين است كه حضرت پيامبر از خداوند در برابر اجر رسالت دوستي و مودّت مردم نسبت به اقرباي خويش را خواسته[6] و اگر اقرباي پيامبر را به معناي وسيع آن در نظر بگيريم، كه برخي از علما بر اين عقيده اند؛[7] لذا سادات نيز جزو ذوي القربي شده و احترامشان بر مردم واجب مي شود و حتي نه تنها بر مردم بلكه خودشان نيز موظف مي شوند كه همديگر را احترام و تمجيد كنند. اما در اينجا بايد اين مطلب را متذكر شد كه تنها انتساب به پيامبر و ائمه سودي ندارد و اگر عمل نباشد اين انتساب نه تنها مزيّت نيست؛ بلكه فرداي قيامت حضرت زهرا حق بازخواست دارد كه چرا با وجود اينكه به من و پدرم منسوب بوديد آبروي ما را حفظ نكرديد. مزيّت حقيقي عبارت است از تقوي و پرهيزگاري از گناه و معصيت الهي: «همانا گرامي ترين شما نزد پروردگار پرهيزكارترين شماست»[8]. همچنين بهترين توشه براي انسان تقوي است.[9] كه با آن مي تواند به قرب حق برسد. پس تنها تقوي است كه انسان را به خداوند نزديك كرده و انسان به قرب الهي مي رسد. پيامبر و ائمه معصومين _ عليهم الس?م _ هم خودشان جِدّ و جهد مي كردند براي عمل صالح و هم اطرافيان خود را تشويق و ترغيب و دعوت به انجام اعمال مي نمودند. حضرت پيامبر به زهرا (س) مي فرمايند: «دخترم عمل كن كه ميزان عمل انسان است»[10]. پيامبر از اميدواري بدون عمل منسوبين به خود را هشدار داده مي فرمودند: «اي بني هاشم و اي بني عبدالمطلب، من فرستادة خدا هستم به سوي شما و من خيرخواه و شفيق شما هستم مبادا بگوئيد محمّد از ماست (پس براي ما در قيامت عذابي نيست) به خدا قسم منسوبين به من از شما و غير شما نيست مگر افراد باتقوي. آگاه باشيد من بين خود و شما وظيفه اي داشتم و انجام دادم مبادا در روز قيامت شما را ببينم كه دنيا را با خود داريد و ديگران توشه ابدي با خود آورده باشند عمل به خودم و عمل شما به خود شما بستگي دارد»[11 اما با همه فضايلي كه براي سادات مي باشد، براي گناهان سادات دو عقاب هست اين شايد بخاطر اين باشد كه سادات وقتي كه گناه مي كنند گويا دو گناه انجام مي دهند يكي اينكه عقاب مي‌ شوند بخاطر نفس گناه و ديگر اينكه عقاب مي شوند بخاطر هتك حرمت پيامبر و علي و فاطمه (س) است.[12] و ا? سادات هم در تكاليف الهي و استحقاق ثواب و عقاب با ساير مردم برابرند از معصومين نقل است كه خداوند فرموده: من بهشت را براي مطيع خود خلق كردم اگرچه غ?م حبشي باشد (يعني هيچ اصل و نسبي و چه خوبي نداشته باشد) و آتش را براي گناه كار اگرچه سيدي از قريش باشد.[13 و همچنين خداوند در قرآن كريم دربارة اعمال انسان و نتيجه اعمال مي فرمايند: ما براي هر گناه به اندازة آن صاحبش را عقاب مي كنيم.[14] نه بيشتر. بنابر اين همانطور كه گفته شد همة سادات از نسل امير مومنان وحضرت زهرا (ع) مي باشند و از آنجائي كه يازده امام نسبشان به آنها مي رسد ذرية همة آن ها از سادات محسوب مي شوند و اينطور نيست كه ذرية يك امام نسبت به ديگر ائمه برتري داشته باشند سادات همه نسل فاطمه هستند و مكرّمند. و خداوند هم به خاطر انتسابشان به حضرت زهرا (س) و علي _ عليه الس?م _ و پيامبر امتيازاتي به آن ها داده و همچنين سادات نيز مثل ساير مردم با عملشان محاسبه مي شوند و براي هر معصيت و گناه آن ها طبق فرمايش قرآن يك عقاب هست نه بيشتر و اينكه در سؤال آمده و برخي بر آن اشاره دارند ناظر به اين است كه بي حرمتي به حضرت زهرا و ائمه هم گناه محسوب مي شود. درباره سيادت از طريق مادر نيز مي توان گفت كه چنين كساني نسب به سادات مي رسانند ولي سيد نيستند واحكام سيادت برآنان شامل نمي شود يعني نوه ي پيامبرنداگر ازسادات علوي وموسوي باشند اگرچه برخي ازفقهاي قديم آنها را نيز سيد دانسته اند. -------------------------- پي نوشت ها [1] . سيد مصطفي حسيني دشتي، معارف و معاريف، ج 6، چاپ دوم، 1376، صص 149. [2] . همان. [3] . ع?مه مجلسي، بحارا?نوار، ج 7، تهران، مطبعة ا?س?ميه، چاپ سوم، 1368 ش، ص 238. [4] . آية الله مرعشي نجفي، مهاجران آل ابوطالب، ترجمة محمدرضا عطائي، مشهد، آستان قدس، چاپ اول، 1372، ص 33. [5] . همان. [6] . سورة شوري، آية 23. [7] . عبدالحسين دستغيب، زندگاني فاطمه زهرا (س)، تهران، انتشارات، چاپ اول، 1365، ص 177. [8] . سورة احزاب، آية 13. [9] . سورة بقره، آية 197. [10] . ع?مه مجلسي، بحار، پيشين، ج 22، ص 465. [11] . همان، ج 8، ص 359. [12] . دستغيب، پيشين، ص 168. [13] . طبري، تفسير طبري، ج 7، چاپ قديم، ص 195. [14] . سورة شوري، آية 40 ؛ سورة غافر، آية 40. موفق و پيروز باشيد.