دعا چیست و چگونه دعا کنیم...

بسم الله الرحمن الرحيم
سلام عليکم
دعا چيست و چگونه دعا کنيم...
قسمت اول

با دعا کردن است که انسان به خدا مي رسد و خدا به ذهن او راه مي يابد.انسان محتاج خداست،درست همان گونه که به آب و هوا نياز دارد. (دکتر الکسي کارل)

امروزه بسياري از دانشمندان قدرت دعا را تاييد کرده اند.دکتر الکسي کارل نامزد مشهور جايزه نوبل گفته است: دعا قدرتمند ترين صورت انرژي است که انسان مي تواند توليد کند.دعا چون نيروي جاذبه واقعي است.من بيماراني را ديده ام که از انواع درمان ها

نتيجه اي نگرفته اند، اما فقط با قدرت دعا توانسته اند بهبود يابند.دنياي امروز در آستانه انهدام ايستاده است.چرا؟زيرا مردم دعا کردن را فراموش کرده اند.ما عميق ترين منبع نيرو و کمال را بي استفاده نگاه داشته ايم.

بابسنBabson آمارشناس بزرگ قرن نوشته است:ايمان بزرگ ترين منبع بلا استفاده

دنياست و عظيم ترين منبع نيروي بلا استفاده دنيا، دعا ست .

يک روز پيير کوري ( شوهر ماري کوري ) يکي ديگر از نامزدهاي جايزه نوبل در آزمايشگاهش بر روي ميکروسکپي خم شده بود و در آن نگاه مي کرد.دانشجويي وارد شد و متوجه ميکروسکوپ نشد.تصور کرد پيير کوري مشغوئل دعا کردن است پس آهسته به طرف در خروجي آزمايشگاه رفت، اما پيير کوري او را صدا زد.

دانشجوي مزبور گفت : قربان تصور کردم که شما مشغول دعا کردن بوديد.پيير جواب داد:

بله من مشغول دعا کردن بودم.و بعد به سراغ ميکروسکوپش رفت و اضافه کرد: همه علوم

تحقيقات و مطالعات، دعا برا آن است که خدا رازهاي ابديش را بر ما آشکار کند، زيرا خداوند رازهايي دارد و فقط زماني پرده از آنها بر مي دارد که انسان مشتاقانه به جستجوي گشودن آنها باشد.خداوند همه رازهايش را عيان نکرده است، بلکه پيوسته خود،برنامه ها و حقايقش را بر کساني که به جستجوي آنها هستند متجلي مي کند.

فرداي ما به امروز و امروز ما به چگونه آغاز کردن روزمان بستگي دارد.نخستين کاري که صبح هر روز انجام مي دهيم، تمام روز ما را شکل مي دهد.در اکثر موارد ما صبح هايمان را با رنجيدن از مسائل کوچک خراب مي کنيم و بدين ترتيب روز ما هدر رفته است.ما بايد مواظب باشيم که صبحمان را به خوبي آغاز کنيم تا روزمان به خوبي بگذرد.

گفگو با خدا بايد هر صبح و پيش از انجام هر کاري بهترين و مهمترين جزء برنامه روزانه ما باشد.گفتگو با خدا دعا نام دارد.دعا کار پيچده اي نيست.بسيار ساده و مانند گفتگو با يک دوست است.فرض کنيد که قرار است دوستي به ديدنتان بيايد.شما به طور طبيعي همه رازهاي قلبيتان را با او مطرح مي کنيد.از رويا ها،آرزوها،خواسته ها و نقشه هايتان برايش مي گوييد و از او مي خواهيد که به شما کمک کند.

خدا، دوست ماست بهترين دوست.براي دعا کردن لازم نيست به معبد زيارتگاه يا مسجد برويم.رفتن به چنين جا هايي خوب است زيرا اين مکان ها سرشار از امواج مطهر،مقدس و قدرتمند هستند.اما براي آن که قادر باشيم دعا کنيم نيازي نيست به مکان خاصي برويم.

خدا در همه اوقات و در همه جا با ماست؛فقط لازم است که چشمانمان را ببنديم،دنياي بيرون را کنار بگذاريم و به خدا بينديشيم ((او)) آنجاست.

دعا با صحبت کردن با خدا شروع مي شود.اما زماني که ساکت مي شويم خدا با ما سخن مي گويد.تا زماني که به صداي خدا گوش نداده ايم در راه دعا چندان پيش نر فته ايم.

در آغاز ما صداي خدا را نمي شنويم؛ اما بياييد مطمن شويم که (( او ))صداي ما را

مي شنود.ما خدا را نمي بينيم اما او ما را مي بيند.در زندگي هر جوينده زماني مي رسد که قادر مي شود خدا را ببيند و صدايش را بشنود.خدا را مي توان ديد.خدا را مي توان لمس و احساس کرد.صداي خدا را مي توان شنيد،اما نه با حواس پنجگانه.او واقعي تر از همه چيز هايي است که ما با حواسمان در يافت مي کنيم،اما براي آن که بتوانيم او را ببينيم، تلاش و همت زيادي لازم است و اين تلاش همانا بيدار کردن شوق و طلبي شديد و ميلي عميق به خداست که چشمان ما را از اشک لبريز مي کند.شري راماکريشنا قديس و عارف بزرگ هند گفته است: خدا را طلب کنيد همچون عاشقي که معشوقش را ميخواهد؛ همانند فقيري که نيازمند طلاست؛يا غريقي که يک نفس را مي طلبد.




دعا درقرآن و روايات معصومين
1- ضرورت شناخت دعا:
آيا دعا براي انسان امرى ضرورى ولازم است ؟
شناخت انسان بدون شناخت جنبه هاي مختلف روحي او ممکن نخواهد بود و يکي از مهمترين و پيچيده ترين حالات روحي انسان که هم در حوزه انسان شناسي و هم در حوزه حکمت و عرفان الهي؛ بطور بسيار دقيق و گسترده اي مورد مطالعه و بررسي قرار مي گيرد وجود حالات عرفاني او و از آن جمله دعا و راز و نيازهاي او با خدايش است و همين حالت است که مي توان آن را نقطه اتصال وجود آدمي با متافيزيک (ماوراء الطبيعه) دانست. زيرا دعا جدي ترين و پاک ترين و قوي ترين نحوه برقراري ارتباط انسان با خالق حکيم و مهربانش است.
فرق اساسي انسان نيز با موجودات ديگر در سه چيز است :
اول : تفکر متعالي و قدرتمند انسان است.
دوم: اختيار و اراده او براي رسيدن به آرزوهاي گوناگون و رفع نيازمنديهايش
سوم : عشقي همراه با معرفت به خداوند که يکي از تجليات اين عشق و شيفتگي ؛ دعا و مناجات و رازگوئي با خداوند است.
لذ ا آيه کريمه: قل ما يعبؤ بکم ربي لو لا دعائکم . ( سوره فرقان آيه77 ). اى رسول ما، به امت بگو که اگر دعاهاى شما نبود؛ خدا به شما توجه نمى کرد.
ناظر به همين معنا است ؛ يعنى دعا يگانه راه ارتباط بندگان با مبداء بوده و تنها وسيله اى است که خداى متعال براى ارتباط با خود مقرر فرموده است ؛ به عبارت ديگر، مجموعه ادعيه ماءثوره (نقل شده از معصومين ) رابطه اى ميان خلق و خالق برقرار مى کند که اگر اين ارتباط و توجه به مبداء نباشد، خداى منان عنايت خاصه خود را قطع خواهد فرمود. در اين صورت ، بندگان استعداد پذيرش اين عنايت را از دست داده و مقتضاى رحمت الهى را از کف مى دهند.
دراين صورت ؛ قرآن کريم اين حالت را نوعى استکبار مى داند، آن هم از موجودى که تکوينا هيچ حيثيتى جز حيثيت ربط و بندگى ندارد : و قال ربکم ادعونى استجب لکم ان الذين يستکبرون عن عبادتى سيدخلون جهنم داخرين : (سوره غافر آيه 60) و خداى شما فرمود که مرا با خلوص دل بخوانيد تا دعاى شما را مستجاب کنم . و آنان که از دعا و عبادت من اعراض و سرکشى کنند، زود به ذلت و خوارى در دوزخ وارد شوند؛ در نتيجه ، از مجموع چنين آيات مى توان فهميد که چرا قرآن کريم با تعبيرات مختلف انسان را به دعا دعوت نموده است ؛ به طور مثال آيه : ان الذين يستکبرون عن عبادتى سيدخلون جهنم داخرين و آيات ديگرى که به اين مساءله مهم اشاره کرده و به عاقبت ناگوار ترک دعا پرداخته اند، مانند:
آيه: و أنيبوا الى ربکم و أسلٍموا له من قبل أن ياءتيکم العذاب ثم لا تنصرون : (سوره زمر آيه 54)
ونيز آيه: و يهدى اليه من ينيب . (سوره شوري آيه 13) ) و خداوند هر که را که به تضرع و دعا به بارگاه او باز آيد، هدايت مى نمايد
و آيه: و ما يتذکر الا من ينيب (غافر آيه 13) متذکر نشوند مگر آنان که دائما رو به خدا دارند.
و آيه : و الذين اجتنبوا الطاغوت أن يعبدوها و أنابوا الى الله لهم البشرى . ( سوره زمر آيه 17) و آنان که از پرستش طاغوت دورى جستند و به درگاه خدا با توبه و انابه بازگشتند، آن ها را بشارت و مژده رحمت است .
ملاحظه در اين آيات بيانگر دو مساءله است : يکى حلول عذاب و وعيدهاى سخت در ترک دعا و ديگرى هدايت و رشد و عنايت فوق العاده در اثر مبادرت به آن.
در اين زمينه ، روايات بسيارى آمده است که آن چنان به همه جوانب رسيده و تمام نکات را ذکر کرده اند که به راستى براى هيچ گرفتار و درمانده اى عذرى باقى نمى ماند.
از امام صادق عليه السلام نقل شده است که: ان عندالله منزلة لا تنال الا بمسألة : در نزد خداوند مقامى هست که فقط به واسطه دعا مى توان به آن رسيد. (عدةالداعي ص 29)
واز امام على عليه السلام نيز نقل شده است که ادفعوا امواج البلاء بالدعاء : (وسائل الشيعه ج9 ص15) امواج بلاها را به وسيله دعا از خود دور کنيد.
ضرورت عقلى نيايش
اگر از دلايل نقل شده از معصومين قطع نظر کرده و صرفا متوجه دلايل عقلانى گرديم ، به طور قطع اين نکته را در مى يابيم که هيچ چاره‌اى از خداى خويش نداريم و بايد به طور دائم به او توجه نماييم و دل را به سوى او روانه کنيم . آيه شريفه: الحمدلله رب العالمين هم نشان ميدهد : انسان فقط حيثيت عبوديت و بندگى دارد و اين حقيقتى است که بستگى به آگاهى ما از آن ندارد. چه اين واقعيت را بدانيم و چه ندانيم ، اين ربط قهرى و فطرى است. اين واقعيت وجودى انسان است و ساير موجودات نيز همين گونه مى باشند».
واگر آيه شريفه‌ ولله يسجد من فى السماوات و الارض (سوره رعد آيه 15 ) ملاحظه کنيم.
ونيز آيه : ولله يسجد ما في السماوات وما في الارض (سوره نحل آيه 49) ميبينيم که انسان نسبت به حضرت حق - جل و علا - هيچ گونه شاءنى جز رابطه عبوديت ندارد و تمامى هستى ازانسان وغير انسان داراى همين خصيصه ذاتى مى باشند، براى ما چه چاره اى باقى مى ماند جز آن که در رابطه مستقيم با خداى خود قرار گيريم و حاجات خود را از آن درگاه طلب نماييم ؟ به راستى ، اگر عقل بشرى اين واقعيت را درک مى کرد، جز با خداى خود با هيچ موجود ديگرى در ارتباط قرار نمى گرفت . البته تاثير و تاثر در کائنات قابل انکار نيست ، ولى جمله اين تاثيرات به اذن و اراده حضرت رب الارباب است و يکسره در خط اراده عظماى او است: وهم جز فقر نياز مطلق چيزي نيستند.
از مجموع اين آيات و روايات و استدلال عقلى (فقر مطلق انسان) وحاجتمندي او معلوم ميشود
معلوم ميسازد که انسان ملزم به توجه تام به مبداء متعالى عالم است ، چنانچه آيه کريمه ما يعبؤا بکم ربى لولا دعائکم اشاره به همين ناچارى عقلى دارد.
تاسيس مکتب دعا در آيين پرتوان اسلام و توصيه اکيد آيات و روايات بر نيايش به درگاه ايزدى، مجموعا کاشف از رازى است که در اين مکتب وجود دارد و دليل بر ضرورت حضور دعا در نهاد زندگى بشر است، و اين خود از ابتدايى ترين و مهم ترين مسائل در زمينه راز بين خالق و مخلوق است که اگر بدان توجه شود، قهرا حرکت و عمل را در پى خواهد داشت .
طبيعت انسان که پيوسته در صدد جلب منافع بوده و هست، به محض توجه به خود و واقعيات خارج از خود، به انبوهى از احتياج هاى پيوسته و دايمى مى رسد که رسيدن به آن ها، تلاش فوق العاده اى را مى طلبد. ناچار انسان به هر وسيله اى براى رفع نيازهاى خود تمسک مى جويد و از هيچ اقدامى براى رسيدن به مقاصد خود خوددارى نمى کند. با اين حال ، هر چه انسان بيشتر کوشش مى کند، خود را در ميان يک سلسله آمال و آرزوها - که دامنه آن ها از گذشته تا آينده امتداد دارد - مى بيند. در اين حالت است که حرکت انسان به يکى از دو راه منتهى خواهد شد : يا يأس، سرخوردگى و نااميدى ؛ و يا تلاش ديوانه ‌واروعاشقانه
اين جاست که به رمز و راز توصيه هاى اکيد آيين مقدس اسلام پى مى بريم و مى بينيم که چگونه اين دين ، خلاء معنوى و روحى انسان ها را پر کرده است و دستاويزى بس قوى به آن ها داده است تا در بين امواج سهمگين گذشته ها و پيدايش نيازهاى متراکم و سنگين ، خويش را نبازند و به دور از هر گونه عجز و ضعف ، در مقابل مشکلات بايستند.
آرى ، انسان با دعا نيروى بازوان ناتوان خود را به مبداء غير متناهى عالم مرتبط مى سازد. از اين رو در مقابل هر گونه مشکلى مى ايستد و با اين قدرت روحى تازه توانايى خود را برتر از همه نيازمندى ها مى بيند؛ زيرا او نيروى غير متناهى حق متعال را به مدد طلبيده و در رسيدن به اهداف خود - به دليل موقعيت تضمين شده اى که دارد - مصمم است .
دعا نزديک ترين وسيله ، مطمئن ترين راه ، مددکارى خالى از شائبه، پشتوانه اى به دور از انزجارهاى فطرت و طبيعت ، و الهامى منطبق با تماميت الهيت وجودى انسان است
با ذکر اين مطلب آشکار مي شود که دعا؛ علاوه بر اينکه در معارف الهي خصوصا در عرفان اسلامي از اهميت ويژه اي برخوردار است تا حدي که عرفاء آن را يکي از ابواب کشف و شهود حقايق براي اولياء الهي دانسته اند همچنين در نزد همه طبقات انسان هم داراي اهميت مخصوصي است .
خلاصه بحث:
1- انسان داراي روح خدايي است. نقلا نياز به آرامش روحي دارد و دعا برترين ابزار آرامش است.
2- انسان از آنجا که فقر و نياز مطلق هست ضرورت دارد که به غني مطلق پيوسته وابسته باشد عقلا.ودعا بزرگترين پل ارتباطي بنده با خداست.

انشاءالله عاقبت بخيربشويد.
التماس دعا