جنیان چه موجوداتی اند؟

از آيات استفاده مي شود که جن داراي ويژگي‏هاي ذيل هست:
1- موجودي است که از شعله آتش آفريده شده، بر خلاف انسان که از خاک آفريده شده.(1)
2- داراي علم و ادراک و تشخيص حق از باطل و قدرت منطق و استدلال است.(2)
3- داراي تکليف و مسئوليت است.(3)
4- گروهي از آن‏ها مؤمن صالح و گروهي کافرند.(4)
5- داراي حشر و نشر و معادند.(5)
6- قدرت نفوذ در آسمان‏ها و و استراق سمع داشتند و بعداً منع شدند.(6)
7- با بعضي از انسان‏ها ارتباط برقرار مي‌کردند به اغواي انسان‏ها مي­پردا زند.(7)
8- ميان آن‏ها افرادي يافت مي­شوند که از قدرت زيادي برخوردارند.(8)
9- قدرت بر انجام بعضي از کارهاي مورد نياز انسان را دارند.(9)
10- خلقت آن‏ها روي زمين قبل از خلقت انسان‏ها بوده است.(10)
همچنين از برخي آيات استفاده مي‏شود که انسان بر جن برتري دارد ، به دليل اين که تمام پيامبران الهي از ميان انسان‏ها برگزيده شدند. جنّيان به پيامبر اسلام- که بشر بود-، ايمان آوردند. اصولاً واجب شدن سجده بر شيطان در برابر آدم (که بنا به تصريح قرآن از بزرگان طايفه جن بود).(11) دليل بر فضيلت نوع انسان بر جن مي‌باشد.
ارتباط با جنيان: از روزگاران قديم بين انسان و جن، شيوه‏هاي مختلفي از روابط بوده است. بعضي از گونه‏هاي اين روابط را که در قرآن و روايات آمده است از جمله اينکه انسان ها به جن پناه مي بردند. در قرآن مجيد آمده «و همانا مرداني از انس به مرداني از جن پناه مي­بردند، پس به سختي‏هاي ايشان مي­افزودند».(12) رسم عرب چنين بود که هرگاه به بيابان هولناکي مي­رسيدند، به جن آن وادي پناه مي­بردند. در اسلام از اين کار نهي شده و بايد به خدا پناه برد که آفريننده جن و غير جن است. در بعضي روايات توصيه شده که در چنين مواقعي خوب است اذان بگوييد تا از شر جنيان سرکش در امان بمانيد.

درباره تسخير جن بين فقها اختلاف است که آيا جايز است جنيان را تسخير کرد و آن‏ها را به خدمت گرفت؟ در اين باره نظر قطعي و دقيق ارائه نشده، در مجموع مي­توان گفت اگر اين کار نسبت به مؤمنان جن باشد و مايه آزارشان گردد، جايز نيست، ولي اگر مايه آزارشان نشود، اشکال ندارد. البته به کارگرفتن آن‏ها براي کارهاي نامشروع حرام است.درضمن جنيان موجود مادي و داراي اجسام لطيفي هستند که قدرت دارند به شکل‏هاي مختلف در آيند . گاهي هم خداوند به حسب مصالح آن‏ها را به صورت‏هاي گوناگون در مي­آورد. .(13). همچنين جنيان موجودات بسيار لطيف و انعطاف پذيرهستند مانند هوا که قابل انبساط و انقباض هستند. گاهي به صورت آدم، گاهي موجودات کوچک، گاهي موجودات بزرگ با بدن‏ها و چشم‏ها و موهاي عجيب نمودار مي­شوند؛ يعني ظاهر شدن براي انسان به صورتي خاص، نه آن که از ماهيت حقيقي خود خارج شوند و تغيير ماهيت دهند، بلکه به اين معنا در قوه حس و ادراک انسان به صورت‏هاي مختلفي محسوس مي­شوند، بدون آن که تغيير ماهيتي صورت گيرد.
پي‌نوشت‏ها:
1. الرحمن (55) آيه 15.
2. آيات مختلف سوره جن.
3. آيات سوره جن و الرحمن.
4. جن (72) آيه 11.
5. همان، آيه 15.
6. همان، آيه 9.
7. همان، آيه6.
8. نمل (27) 39.
9. سباء (34) آيه 12 - 13.
10. حجر (15) آيه 27.
11. کهف (18) آيه 50.
12. جن (72) آيه 6.
13. دائرة المعارف تشيع، ج 5، ص 450 - 452.