لیلة الرغائب چیست؟ اعمال آن چیست؟ آیا امشب (پنجشنبه16اسفند1397) شب لیلةالرغائب است؟

در ابتدا اندکی از فضیلت و اعمال شب لیلةالرغائب بیان میشود و سپس در انتها استفتاء چند تن از مراجع معظم تقلید در خصوص اینکه امشب شب لیلةالرغائب می باشد یا نه، به محضر شما تقدیم می گردد.

بدان كه اولين شب جمعه ماه رجب را «ليلة الرغاب» (يعنى شب دلدادگان) مي گويند و براى آن عملى با فضيلت بسيار از حضرت رسول ( صلى اللّه عليه و آله ) وارد شده كه آن را سيّد در كتاب «اقبال» و علاّمه حلى در «اجازه بنى زهره» نقل كرده اند...[1]

میرزا جوادآقا ملکی تبریزی (قدس سره) در المراقبات می فرمایند:
اگر نخستین شب از ماه عزیز رجب با شب جمعه مصادف شد خوب است بنده ی مراقب عمل لیلة الرغائب را نیز به جای آورد. اعمال آن به این صورت است که:
از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم روایت شده است که فرمود: از نخستین شب جمعه ماه رجب غافل نشوید زیرا ملائکه و فرشتگان خداوند به آن شب، لیله الرغائب می گویند و علت نامگذاری این است که چون یک سوم از شب می گذرد تمامی فرشتگانی که در آسمان ها و زمین هستند، در کعبه و اطراف آن جمع می شوند در این هنگام خداوند آنان را مورد خطاب خویش قرارر میدهد و می فرماید: «ای فرشتگان من! هر چه می خواهید از من بخواهید»
فرشتگان عرض می کنند: « خداوندا! خواسته ما از تو این است که گناهان کسانی را که در ماه رجب روزه می گیرند، ببخشایی و انان را مورد آمرزش خویش قرار دهی.»
خداوند تبارک و تعالی می فرماید: « این کار را انجام دادم.»

شایسته است کسی که این حدیث را می شنود، در لیلة الرغائب، بر فرشتگان زیاد سلام و درود بفرستد تا تکلیفی را که آیه تحیت بر عهده ما گذاشته که (و إذا حییتم بتحیّة فحیّوا بأحسن منها او ردوها)[2] ؛ «هرگاه به شما تحیّت گویند، پاسـخ آن را بهتر از آن بدهید، یا (لااقل) به همانگونه پاسـخ گویید.» ادا کرده باشد.

قال رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله: ما من أحد صام يوم الخميس أوّل خميس من رجب ثم يصلّى بين العشاء و العتمة اثنتي عشرة ركعة، يفصل بين كلّ ركعتين بتسليمة، يقرء في كلّ ركعة فاتحة الكتاب مرّة و «إِنّا أَنْزَلْناهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ» ثلاث مرّات، و «قُلْ هُوَ اللّهُ أَحَدٌ» اثنتي عشرة مرّة، فإذا فرغ من صلاته صلّى عليّ سبعين مرّة، يقول: اللّهُمَّ صَلِّ‌ عَلى مُحَمَّدٍ النَّبِيِّ الأُمِّيِّ وَ عَلى آلِهِ.[3]
هرکس اولین پنج شنبه ماه رجب را روزه بگیرد، سپس بعد از نماز مغرب و عشا، دوازده رکعت نماز بخواند، در هر رکعت «حمد» یک مرتبه و «إنا أنزلناه» سه مرتبه و «قل هو الله أحد» دوازده مرتبه بخواند، وبعد از خواندن نماز، هفتاد مرتبه بر من صلوات بفرستد و بگوید:
‏اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ النَّبِیِّ الْأُمِّیِّ وَ عَلَى آلِهِ ؛ سپس به سجده رود و هفتاد مرتبه بگوید: ‏سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلاَئِکَهِ وَ الرُّوحِ؛ سپس سر از سجده بر داشته و بگوید: ‏رَبِّ اغْفِرْ وَ ارْحَمْ وَ تَجَاوَزْ عَمَّا تَعْلَمُ إِنَّکَ أَنْتَ الْعَلِیُّ الْأَعْظَمُ؛ باز به سجده رود و هفتاد مرتبه بگوید: ‏سُبُّوحٌ قُدُّوسٌ رَبُّ الْمَلاَئِکَهِ وَ الرُّوحِ‏؛ پس حاجت خود را از خداوند بخواهد که إن شاء الله برآورده خواهد شد.

پیامبر خدا صلی الله علیه وآله وسلم بعد از این فرمایشات فرمودند: «سوگند به خدایی که جان من در دست اوست، هر مرد و زنی که این نماز را به جا آورد، خداوند گناهانش را می بخشد هر چند به اندازه کف دریا و شمار ریگ ها و هم وزن کوهها و به تعداد برگ درختان باشد و در قیامت هفتصد نفر از خویشانش را که سزاوار آتش دوزخند شفاعت کند و در شب اول قبر خداوند پاداش این نماز را به بهترین شکل و با صورتی خندان و زبانی شیوا نزدش می فرستد و او می گوید: «دوست من! محبوبم! بشارت باد بر تو که از تمام رنج ها و سختی ها رهایی یافتی.»
او سـؤال می کند: «تو کیستی؟ که تاکنون شخصی به زیبایی تو ندیده ام و بویی به خوش بویی تو به مشامم نرسیده است!»
او پاسـخ می دهد: «من ثواب و پاداش همان نمازی هستم که تو در فلان شب و فلان ماه خواندی. من در شب اول قبرت کنارت آمدم تا حق تو را به جای آورم و در تنهایی مونست باشم و ترس و وحشتت را از بین ببرم و آنگاه که در صور دمیده می شود و قیامت بر پا می گردد، بر سرت سایه می افکنم و تو به تمامی خیرهایی که از جانب مولایت هست، می رسی.

[1] مفاتیح الجنان.
[2] سوره نساء آیه 86.
[3] الإقبال الأعمال ج 3 ص 185.
*
*
*
*
استفتاء از دفتر چند تن از مراجع معظم تقلید در خصوص اینکه امشب(پنجشنبه 16اسفند1397) شب لیلةالرغائب می باشد یا خیر؟

متن استفتاء:در کتب ادعیه مانند مفاتیح الجنان، نسبت به اعمال ماه رجب اینگونه آمده است:
{لیلة الرغائب به نخستین شب جمعهٔ ماه رجب گفته می‌شود. و از اعمال این شب این است که روز پنج شنبه اول ماه رجب روزه گرفته شود و چون شب جمعه شد مابین نماز مغرب و عشا دوازده رکعت نماز اقامه شود}
با توجه به اینکه در سال جاری روز اول ماه جمعه می باشد، کیفیت انجام اعمال لیله الرغایب چگونه است؟

سوال از دفتر آیةالله شبیری زنجانی (حفظه الله)؛ شماره 62671 - تاريخ پرسش 1397/12/6 22:22:28
پاسخ کارشناسان - تاريخ پاسخگوئي 1397/12/7 02:56:48
سلام علیکم
انجام اعمال آن در پنج شنبه و شب جمعه بعدی به امید ثواب الهی مانعی ندارد.

پاسخ دفتر آیت الله مکارم(حفظه الله)؛کد رهگیری: 9712060075
:: با اهداء سلام و تحيت؛
پاسخ: در این فرض، شب جمعه هفته بعد لیلة الرغائب است.
همیشه موفق باشید

آیةالله جوادی آملی(حفظه الله):
پایگاه اطلاع رسانی اسراء: اولین شب جمعه ماه مبارک رجب را لیلة الرغائب می نامند، و امسال با توجه به اینکه شب جمعه همزمان با حلول ماه مبارک رجب است، بر اساس نظر آیت الله العظمی جوادی آملی، شب جمعه 16/12/1397، شب اول ماه مبارک رجب و لیلة الرغائب است، نظر حضرت آية الله جوادى آملى اين است كه أعمال ليلة الرغائب از باب تعدّد مطلوب است به گونه اى كه اگر اولين شب جمعه ماه رجب مصادف بود با اولين روز ماه رجب روزه پنج شنبه قبل آن لازم نبوده گرچه مى توان به عنوان روزه مستحبى نيّت نمود، اما چنانچه اولين شب جمعه ماه رجب به صورتى بود كه از روز دوم ماه آغاز مى شود عمل عبادى روز پنج شنبه قبل از اولين شب جمعه به جاى خود برقرار است....
http://javadi.esra.ir/-/%D9%84%DB%8C%D9%84%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B...

استفتاء از مقام معظم رهبری حضرت آیةالله خامنه ای(حفظه الله):
سوال: آیا اعمال لیلة الرغائب امشب انجام شود یا شب جمعه هفته آینده؟
جواب: با توجه به اینکه پنج شنبه آینده، اولین پنج شنبه ماه رجب می​باشد، اعمال لیلة الرغائب، به نیت رجاء در شب جمعه آینده انجام شود.
http://www.leader.ir/fa/content/22809/%D8%A7%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%84-%D9...