برخورد پیامبر با یهودیان بنی قریظه چگونه بود؟

پس از شکست مشرکين در محاصره مدينه و پايان يافتن جنگ احزاب که تمام احزاب مشرکين برعليه اسلام متحد شده بودند، جبرئيل به حضور پيامبر نازل شده و آن حضرت را خبر داد که خداوند مي‌فرمايد بر سر «بني قريظه» رهسپار شوي رسول خدا ـ صلي الله عليه و آله ـ اعلام نمود که بايد نماز عصر را در منطقه بني قريظه بخوانيم، حضرت علي ـ عليه السّلام ـ پرچمدار بود پس از رسيدن به اين منطقه و پشت قلعه‌هاي آنها، شنيد که بني قريظه گفتار زشتي دربارة رسول خدا مي‌گويد. اين قلعه‌ها مدت‌ها(مدت ?? شب) مورد محاصره بود. [1] [2]تا اينکه بني قريظه از روي ناچاري کامل تسليم شدند. [3] پس از تسليم، يهوديان گفتند اي محمد به حکم سعد بن معاذ راضي هستيم. او هر چه درباره ما حکم کند، آن را در حق ما اجرا کن، قبيله اوس به پيامبر گفتند: اي رسول خدا «بني قريظه» هم‌پيمانان ما هستند چنانکه با هم پيمان قبيله خزرج يعني بني قينقاع برخورد کرديد و آنها را مورد بخشش قرار داديد بني قريظه را نيز مورد بخشش قرار دهيد، پيامبر فرمود: دوست نداريد مردي از خود را داور قرار دهيد؟ گفتند چرا؟ به حکميت و داوري سعد تن دادند و سعد که در جنگ خندق «احزاب» زخمي شده و بستري بود براي داوري حاضر شد، و چنين حکم کرد «مردان آنها کشته شوند و مالهايشان قسمت شود و فرزندان و زنانشان اسير شوند. به روايت ابن اسحاق رسول خدا فرمود: «لقد حکمت فيهم بحکم الله من فوق سبعة ارقعةِ» [4] [5]راستي درباره ايشان به حکم خدا از بالاي هفت آسمان حکم کردي از اين کلام رسول خدا روشن مي‌شود که حکم خداوند چنين بوده است که بايد آنها کشته شوند. علل کشته شدن اسراي بني قريظه ?. آنها براساس پيماني که با پيامبر ـ صلي الله عليه و آله ـ بسته بودند از آن تخطي نموده و پيمان‌شکني کردند و علاوه بر پيمان‌شکني به پيامبر ـ صلي الله عليه و آله ـ خيانت نموده و از پشت به مسلمين خنجر مي‌زدند. ?. برخلاف همان پيمان که مفاد آن صلح و زندگي مسالمت‌آميز و همدلي بود. آنها نه تنها زندگي مسالمت‌آميز با مسلمانان نداشتند، بلکه به شخص پيامبر کاملاً بي‌حرمتي نموده و توهين مي‌کردند و با لجاجت از پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله ـ سؤال مي‌نمودند. تا آن حضرت از جوابشان باز مانده و شرمنده شود اين اظهار دشمني و تحقير به شخص رسول خدا، آزار و اذيت به آن حضرت محسوب شده و جرمي غير از کشته شدن نداشت.(براساس آيات قرآن کريم جزاي آزار به پيامبر نه تنها در اين دنيا سخت است بلکه در آخرت نيز عذابي دردناک دارد.) [6] [7] اما پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله ـ هيچ عکس‌ العملي نشان نمي‌داد، بلکه با همه اينها با آنها مدارا نموده و هرگز به روي خود نمي‌آورد و تحمل مي‌نمود چون سخت پايبند پيمان خويش بود تا حکم خدا در حقشان نازل شود. ?. آنها برخلاف مفاد پيمان نه تنها از مدينه و سقوط آن دفاع نمي‌کردند، بلکه به تحريک مشرکان و دشمنان پيامبر بر عليه مسلمان توطئه جنگ ريخته بودند. [8] ?. به پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله ـ ناسزا مي‌گفتند که جرم ناسزاگويي به پيامبر غير از کشته شدن چيز ديگري نبود. [9] ?. آنها پس از اينکه پيامبر به محاصره آنها بپردازد، تسليم نشدند بلکه با مقاومت خود قصد جنگ با پيامبر را داشتند و هرگز آتش کينه آنها نسبت به پيامبر خاموشي نداشت.چون پس از ناچاري و محاصره طولاني تسليم شدند. ?. چون اين مراکز(مراکز يهوديان در اطراف مدينه) هميشه به عنوان مرکز فتنه برعليه حکومت اسلامي بود و يهوديان بني قريظه بنابر اظهار خود به هيچ قيمتي حاضر به اسلام آوردن نبودند و زندگي مسالمت‌آميز را نيز عملاً با عهد‌شکني قبول نکردند، لذا تنها چاره‌اي که براي مسلمين بود کشتن آنها بود. ?. آنها بعد از تسليم شدن خودشان به پيامبر ـ صلي الله عليه و آله ـ پيشنهاد کردند که هر چه سعد بن معاذ حکم کند به آن راضي هستند، و پيامبر ـ صلي الله عليه و آله ـ طبق نظر آنها حکميت سعد را قبول کرد. ?. سعد بن معاذ حکم به کشته شدن آنها و اسارت فرزندان وعيالشان داد. ?. با اين حکم سعد، نه تنها خود يهوديان مخالف نبودند بلکه هم‌پيمانان يهوديان نيز به اين حکميت راضي بوده و تسليم شدند. ??. در نهايت پيامبر اکرم ـ صلي الله عليه و آله ـ حکم صادره از سوي سعد را تأييد نمود. پي نوشت ها: 1. مفيد، الارشارد، ج?، ص??? 2. ترجمه تاريخ طبري، پاينده، ج?، ص????-????. 3. ابن هشام، سيره، ج?، ص???. 4. ابن اسحاق، سيرة النبي، ص???. 5. الارشاد ج?، ص???. 6. توبه/سوره?، آيه?. 7. صف/سوره??، آيه?. 8. ترجمه تاريخ طبري، پاينده، ج?، ص????-????. 9. صف/سوره??، آيه?.