آیا گذشت زمان در عالم برزخ برای کسانی که زودتر یا دیرتر از دنیا می روند، متفاوت است؟

سلام وقت شما بخير . اين سؤال که عالم برزخ براي بعضي طولاني يا کوتاه است، بدين خاطر است که با ذهن خويش به آن نگاه مي‌نگريم .معمولاً هنگامي که عالم آخرت را با ويژگي‌ها و خصوصيات عالم مادي مي‌سنجيم و ارزيابي مي‌کنيم، در مورد آن دچار شبهه و اشکال مي‌شويم. از اين نظر تصور مي‌کنيم که زمان در عالم برزخ همان تعريف را دارد که در عالم ماده دارد و در آن منزل چنان جريان دارد که در دنيا در جريان است. اما زمان به مفهومي که در دنيا تصور و تحقق دارد، در عالم برزخ وجود ندارد، زيرا زمان مقدار حرکت است و حرکت از شئون ماده مي‌باشد، حال آن که عالم برزخ، عالم غير مادي و مجرد از ماده است و موجودات آن در عين اينکه حقايق و موجودات مقداري هستند، حقايق ثابت و غير متغيرند. به همين جهت ممکن است از نظر زمان دنيوي شخصي زودتر از دنيا برود، اما نسبت به کسي که ديرتر به عالم برزخ وارد شده، برزخش کوتاه‌تر باشد، مانند حالت خواب که يکي شايد صد سال بخوابد، اما تنها چند دقيقه را حس کند، ولي کسي چند دقيقه به خواب رود و هزاران حادثه و جريان براي او اتفاق افتد و خواب خود را طولاني تصور کند. همين معنا در مورد عالم برزخ و زندگي آن در آيات قرآن نيز آمده است، چنان که در آية ?? و ?? روم مي‌خوانيم: «گروهي از مجرمان بعد از برپا شدن قيامت، سوگند ياد مي‌کنند که: ساعتي بيش در جهان برزخ نبوده‌اند، ولي به زودي مؤمنان آگاه به آن‌ها مي‌گويند: شما به فرمان خدا مدتي طولاني تا روز قيامت مکث کرده ايد و اکنون روز قيامت است». جايگاه افراد در برزخ از حيث خوب يا بد بودن تابع اعمال آن ها در دنيا است. طولاني يا کوتاه بودن مدت برزخ، و بر اساس اصل عدل الهي، حيات انسان‌ها پس از مرگ طبق اعمال و افکار آن ها رقم مي‌خورد. بنابراين اگر کساني زودتر يا ديرتر از دنيا بروند، تنها بر اساس اعمالي که انجام داده اند، زندگي خواهند کرد . زود و دير رفتن انسان‌ها تأثيري در کم يا بيش بودن عذاب نخواهد داشت. هنگاهي که با براهين عقلي عدالت خداوند را اثبات نموديم، چون عقل ما از جزئيات برزخ کاملا آگاه نيست، نمي‌توانيم دير يا زود رفتن را بر خلاف اصل ثابت شده «عدل» تصور نماييم. انسان پس از مرگ دو مرحله زندگي دارد: زندگي برزخي و زندگي در عالم آخرت؛ پس زندگي بعد از مرگ، منحصر در برزخ نيست. عذاب و نعمت نيز منحصر در آن نيست، تا هر کسي پاداش و جزاي تمام اعمال خود را ببيند. زندگي حقيقي و دائمي در جهان آخرت است. حتي اگر کساني با زود رفتن در عالم برزخ در عالم برزخ بيش تر عذاب ديده‌اند، اين مسئله موجب پاکي و طهارت آن ها از گناه شده ، در قيامت وارد بهشت شده يا زودتر وارد بهشت مي‌شوند. در هر صورت محاسبه اصلي تمام افراد در روز قيامت خواهد بود . بر اساس نحوه زندگي و مقدار عذاب يا تنعم در برزخ، زندگي آن ها در عالم قيامت نيز متفاوت خواهد بود. در نتيجه در هيچ يکي از موارد فوق و مانند آن اصل عدل ناديده گرفته نمي شود و به هر کسي طبق عدل متعالي حق رسيدگي مي شود.