درمان خشم و عصبانیت چیست؟

سلام وقت شما بخير براي درمان عصبانيت ابتدا بايد ريشه و علت آن شناسايي شود و با آن مقابله کرد. اما از طرق مهم درمان عصبانيت که در روايات بر آن تأکيد شده ذکر خدا است، در بعضى از روايات آمده هنگامى که عصبانى مى‏ شويد: ?.«اعُوْذُبِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطانِ الرَّجِيْمِ» بگوئيد. (?) ?. «لا حَوُلَ وَ لا قُوَّةَ الَّا بِاللَّه الْعَلِىَّ الْعَظِيمِ» بگوييد تا غضب از شما برود.(?) ?. «به هنگام غضب صورت بر زمين بگذاريد و براى خدا سجده کنيد». ابو سعيد خدرى از پيامبر اکرم (ص) نقل مى‏کند که فرمود: غضب جرقه‏اى است که در قلب انسان قرار مى‏گيرد (و آثار آن در وجود او نمايان مى‏شود) آيا نمى‏بينيد که چشمان او سرخ، و رگ‏هاى او متورّم مى‏شود. کسى که اين حالات را در خود مشاهده کند، صورتش را به زمين بگذارد.(?) به يقين هر کس چنين کند و به درگاه خدا پناه ببرد و از او رفع شر شيطان و غضب را بخواهد آرامش مى‏يابد. ?. تغيير دادن حالت يکى ديگر از طرق درمان غضب است همان گونه که در روايات اسلامى آمده است: اگر شخص در حال نشستن عصبانى شده برخيزد و اگر ايستاده است بنشيند، و صورت از آن صحنه برگرداند يا دراز بکشد و اگر بتواند از آن محل دور شود، و خود را به کار ديگرى مشغول سازد. اين تغيير حالت براى فرو نشستن آتش خشم و غضب بسيار مؤثر و مفيد است. در حديثى از رسول خدا (ص) مى‏ خوانيم: «کانَ النَّبِىّ اذا غَضِبَ وَ هُوَ قائِمٌ جَلَسَ وَ اذا غَضِبَ وَ هُوَ جالِسٌ اضْطَجَعَ، فَيَذْهَبُ غَيْضُهُ؛ هنگامى که پيامبر (ص) (بر اثر کارهاى بسيار زشت جاهلان) عصبانى مى‏شد، در حالى که ايستاده بود مى‏نشست و اگر نشسته بود، به پهلو مى‏خوابيد و خشم او برطرف مى‏شد». (?) در بحارالانوار از امام باقر (ع) نقل شده است که فرمود: «وَ ايُّما رَجُلٍ غَضِبَ وَ هُو قائِمٌ فَلْيَجْلِسْ فَانَّهُ سَيَذْهَبُ عَنْه رِجْزُ الشَّيْطانِ وَ انْ کانَ جالِساً فَلْيَقُمْ؛ هر کس که خشمگين شود در حالى که ايستاده باشد بنشيند، چرا که پليدى شيطان از او دور مى‏شود، و اگر نشسته است برخيزد».(?) در ذيل اين حديث آمده است که اگر انسان نسبت به يکى از بستگانش(رحم) خشمگين شود و بدن او را با دست خود لمس کند و اين تماس بدنى خشم او را فرو مى‏ نشاند. ?. وضو گرفتن: نوشيدن آب خنک و شستن سر و صورت با آن به يقين در خاموش کردن آتش غضب مؤثر است. بلکه در حديثى از رسول خدا (ص) آمده است‏. «اذا غَضِبَ احَدُکُمْ فَلْيَتَوضَّأ؛ هنگامى که کسى از شما خشمگين شود وضو بگيرد». (?) از اين تعبير استفاده مى‏شود که وضو گرفتن به هنگام خشم و غضب مستحب است و در فرو نشاندن آتش غضب تأثير دارد. و در تعبير ديگرى آمده است که غضب از شيطان است، و شيطان از آتش آفريده شده و آتش را آب خاموش مى‏کند، بنابراين هنگامى که کسى از شما خشمگين شد وضو بگيرد». (?)(?) براي ريشه يابي علل عصبانيت، به کتاب اخلاق در قرآن آيت الله مکارم شيرازي مراجعه شود. /????/ پي نوشت ها: ?. مولي محسن فيض کاشاني، محجة البيضاء، مکتبة الصدوق، ????ش، ج ?، ص ???. ?. بروجردي حسين، جامع الاحاديث الشيعه، فرهنگ سبز ،ج ??، ص ???. ?.مولي محسن فيض کاشاني، محجة البيضاء، مکتبة الصدوق، ????ش، ج ?، ص ???. ?. همان. ?. علامه مجلسي، بحارالانوار، موسسه الوفاء ،بيروت، ????ق، ج ??، ص???. ?. همان، ج ??، ص???. ?. همان، ج ??، ص ???. ?.بر گرفته از: مکارم شيرازي، اخلاق در قرآن، مدرسه امام علي بن ابيطالب عليه السلام، قم، ????، ج?، ص ???-???.