آیا کسی که مرتکب گناهان متعدد کبیره شده است، راهی برای نجات دارد؟

سلام وقت شما بخير در قرآن کريم، ذات پاک پروردگار ?? بار به عنوان غفور (بسيار آمرزنده) و ? بار به عنوان غفار (بسيار بخشنده) ياد شده است و بيش از ?? بار سخن از توبه و بازگشت به سوي خدا و قبولي توبه، سخن به ميان آمده است. همه اين‌ها حکايت از دامنه گسترده رحمت و مغفرت حق تعالي و قبولي توبه توبه کنندگان دارد. در آية سوره نساء مي‌فرمايد: «هر کسي کار بدي انجام داده يا به خود ستم روا داشته» (اگر) از خداوند طلب آمرزش کند، خدا را آمرزنده و مهربان خواهد يافت». يأس و نا اميدي از لطف و رحمت بي پايان و بي کرانه حق تعالي چرا؟ اين سخن خدا است که به پيامبرش فرمود: «اي پيامبر! از قول من به مردم بگو: اي بندگان من! اي کساني که (با بدي‌ها و گناهان) بر خود ستم روا داشتيد، از حمت خداوند نا اميد نشويد (و بدانيد که در صورت توبه کردن) خدا همة گناهان را مي‌آمرزد، چه اين که او بسيار آمرزنده و مهربان است».(?) آنان که از روي عناد و لجاجت، عصيان با پروردگار هستي نکرده‌اند، يا بر آن موضع نيستند، بلکه گناه آنان از روي جهل و سهو و پيروي هواي نفس و غلبه نفس اماره و مقتضيات جواني آنان بوده و سپس توبه حقيقي کرده‌اند، چرا مأيوس شوند؟ يأس از رحمت الهي، خود از گناهان کبيره و در رديف کفر قرار دارد! توبه کننده، محبوب خداست قرآن کريم فرموده: « ان الله يحب التّوابين؛(?) يقيناً خداوند توبه کنندگان را دوست دارد». پس توبه مخصوص گناه خاصي نيست و شخص خاصي را نيز شامل نمي‌شود. خداوند نسبت به هر عمل زشت و گناهي وعده پذيرش توبه داده است و در اين جهت فرقي بين گناه کبيره و صغيره نيست. خداوند در آيات کثيري به گناهکاران و کساني که به خود ستم کردند و خودشان را در معرض معصيت قرار دادند، توصيه کرده است که توبه کنند و رابطه بين خود و خدا را اصلاح کنند. خداوند همه گناهان آنان را خواهد بخشيد، قرآن مجيد مي‌فرمايد: «مگر کساني که توبه کردند و به اصلاح کارهاي فاسد خود پرداختند و آن چه را کتمان کرده بودند بيان کنند. در اين صورت توبه آنها را مي‌پذيرم و من بسيار عذرپذير و قبول کننده توبه و مهربانم».(?) چه کسي در وفاي به عهد راستگوتر از خداوند است؟ قرآن مجيد وعده داده که خداوند توبه را از بندگانش مي‌پذيرد.(?) بنابراين گناهکاري که به گناه خويش اعتراف دارد و از آن پشيمان است و عزم جدّي بر ترک گناه و جبران گناهان گذشته از حق النّاس و حق اللَّه دارد، بايد به قبولي توبه خويش و رحمت و مغفرت خداوند اميدوار باشد. از چند طريق انسان مي ‏تواند تا حدودي دريابد که توبه او مورد پذيرش واقع گرديده است يا نه: الف) احساس بهجت و آرامش خاصي که پس از دعا و توبه به انسان دست مي‏دهد يا به تعبير ديگر احساس سبکي از گناهان وآلودگي‏ها. ب) هر قدر انسان از گناهان خود به طور جدي پشيمان شده و با تضرع و التجاي بيشتري خدا را بخواند توبه او مقبول ‏تر است. بنابراين ميزان انقلاب روحي انسان در حال استغفار نيز مي‏تواند به عنوان يک علامتي به کار آيد. ج) ميزان اعتماد به وعده‏ هاي نيکوي الهي قابليت و عنايات الهي را افزون مي‏سازد. بنابر اين هر اندازه خداباوري و توکل و اعتماد به وعده‏ هاي او را در خود افزون يافتيم، مي ‏توانيم بيشتر اميد يابيم که ما را پذيرا گشته است. د) هر قدر آثار واقعي توبه در اعمال و کنش‏هاي ما بيشتر هويدا گردد. يعني رغبت کمتري به گناه و اراده و عزم راسخ‏تري در اطاعت پروردگار يابيم نشان مي‏دهد که توبه ما توبه واقعي‏تري بود و به همين نسبت مقبول‏تر واقع گرديده است. امام امت (ره) مي‏فرمودند: اگر بعد از ماه مبارک رمضان تغييري در حالات خود يافتيد به همان نسبت وارد ضيافت‏الله شده‏ايد ، ولي اگر دگرگوني در شما پديد نيامد از آن بي‏بهره مانديد. خداوند متعال راه توبه و برگشت را به روي انسان‌ها گشوده است و آنان مي‌توانند با توبه و استغفار، گناهان گذشته خود را جبران کنند و پس از توبه و انابه به درگاه خدا ديگر بار راه تقوا و عبادت را پيش گيرند. به اين جهت قرآن مجيد و روايات اهل بيت(ع) مردم را به توبه دعوت و تشويق نموده‌اند. خداوند در يکي از آيات فرموده است: «قل يا عبادي الّذين أسرفوا علي أنفسهم لا تقنطوا مِن رحمة الله إنّ الله يغفر الذّنوب جميعاً إنّه هو الغفور الرّحيم وأنيبوا‌إلي ربّکم؛(?) اي بندگان خدا که بر خود اسراف و ستم کرده‌ايد، از رحمت خداوند نا اميد نشويد که خدا همة گناهان را مي‌آمرزد و به درگاه پروردگارتان انابه کنيد». آيات ديگر هست که همگي دلالت بر غفران و بخشش و عفو الهي دارند. غفران و عفو در لغت به معناي پاک کردن و محو کردن آثار (گناه) است.(?) در روايات از پيامبر(ص) نقل شده است: «التائب من الذنب کمن لا ذنب له؛(?) کسي که از گناه توبه کند، مثل کسي است که گناهي نکرده است». پي‌نوشت‌ها: ?. زمر (??) آيه ??. ?. بقره (?) آيه ???. ?. بقره (?) آيه ??? ?. شوري (??) آيه ??. ?. زمر (??) آية‌و ??. ?. منجد، مادة غفر و عفو. ?. بحار الانوار، ج ??، ص ??.