آسیب های خود ارضایی (إستمنا) چیست و راه درمان آن چگونه است؟

باسلام خدمت شما پرسشگر محترم

درمان خود ارضايي براي غريزه جنسي نيز همانند هر غريزه و نيروي ديگر، شيوه هاي مختلفي براي ارضا وجود دارد که برخي از آنها با طبيعت انساني، اخلاق ديني و ارزش هاي بشري، موافقت و همسويي دارد و پاره اي ديگر، مغاير طبيعت بشر و ارزش هاي انساني است که به آن انحرافات جنسي گفته مي شود.

غريزه جنسي، مانند تشنگي و گرسنگي و ساير نيازها، براي تأمين و ارضاي خود، انسان را به فعاليت وامي دارد و او را به طرف برآورده شدن نيازش بر مي انگيزد. بنابراين، نوجوان در مقابل خود با چندين راه و شيوه مواجه مي شود و به برخي از آنها اقدام مي کند.

نوجوان با ايمان و جوياي کمال، به دنبال شيوه اي مي رود که با عقل و دستورهاي ديني سازگارتر است. در ادامه به چند نمونه از راه هايي که در مقابل نوجوان وجود دارد، اشاره مي کنيم:

1. بلوغ جنسي نوجوان غالباً زودتر از بلوغ رواني و اجتماعي او فرا مي رسد؛ يعني در نوجوانان نياز جنسي و توانايي ارضاي آن ايجاد شده است، ولي آنها بلوغ و توانايي اداره خانواده و همسر داري را ندارند و به حدي نرسيده اند که همسر يا مادر خوبي براي خانواده خود باشند؛ لذا در اينجا نوجوان با شرايطي، روبه روست که از طرفي نياز جنسي دارد و اين نياز، او را به طرف تأمين و ارضا بر مي انگيزد و از سوي ديگر تدبير و توانايي اداره يک خانواده را ندارد، تا ازدواج کند و تشکيل خانواده دهد؛ و يا ممکن است دختر خواستگار مناسب نداشته باشد؛ پس ناچار است تشکيل خانواده و ازدواج را به تأخير بيندازد و براي ارضاي نياز جنسي خود چاره اي بينديشد.

اما چگونه نوجوان بايد اين مشکل را حل کند و اختلاف و فاصله به وجود آمده بين برانگيختگي نياز جنسي و زمان مناسب براي ارضاي آن را پر کند؟ بسياري از نوجوانان، با خويشتن داري و پرهيز از عوامل تحريک کننده شهوت، ارضاي اين غريزه را به زمان مناسب و در شکل خداپسندانه و حلال که مطابق فطرت انساني و سازگار با دستورهاي اخلاقي شرع مقدس اسلام است، موکول مي کنند.

اين انتخاب و روش، گرچه تا حدي دشواري دارد، ولي انتخابي پسنديده، عقلاني، موافق فطرت انساني و رمز کمال و سعادت انساني است و نوجوانان با اين انتخاب مبارک، در واقع به جهاد با نفس که با ارزش ترين جهاد و مبارزه است، اقدام کرده، از اين طريق هم رضايت الهي و خشنودي او را کسب نموده است و هم سلامتي جسمي و روحي خود را تأمين کرده است.

حضرت اميرالمؤمنين، علي (ع) در اين باره مي فرمايند: من احب نيل الدرجات العلي فليغلب الهوي؛ (?) « هر کسي دوست دارد به درجات بلندي نايل آيد، بايد بر خواهش هاي شهواني خود چيره شود».

و در روايتي ديگر فرمودند: خالف الهوي تسلم؛  « با خواهش و خواسته نامشروع نفس و شهوت، مخالفت کن تا سالم بماني». در اين دو حديث شريف، مولاي متقيان علي (ع) يکي از راه هاي کمال و خودسازي معنوي را مبارزه با خواسته هاي نامشروع نفس معرفي کرده است؛ لذا اگر نوجوان به توصيه هاي حضرت گوش جان دهد و به آن عمل کند، هم در سلامتي جسم و جان خواهد بود و هم در سلامتي ايمان و معنويت.

چند راهکار کلي براي درمان:

براي کنترل غريزة جنسي هم خود فرد و هم والدين و اطرافيان مسئوليت دارند. آن چه مربوط به خود فرد مي‌شود عبارتند از:

1- برنامه‌ريزي براي کار مداوم

جوانان و نوجوانان از نيروي سرشار و فوق‌العاده‌اي برخوردارند. اين نيرو اگر در زمينه‌هاي ديگر مورد اساتفاده قرار نگيرد و به صورت مطلوب از آن استفاده نشود، با توجه به شرايط سني آن‌ها در قالب امور جنسي و شهواني ظاهر خواهد شد. اگر جوانان و نوجوانان به کار مداوم عادت کنند و نيرو و توان خود رادر اين زمينه به مصرف برسانند تا حدودي از انحرافات اخلاقي و شهوت و غريزة جنسي در آنان پيشگيري مي‌شود. کارهاي بدني موجب تعادل جسم و روان مي‌شود. اگر نيک بنگريم افرادي که به کار مداوم مشغول هستند و نيرو و استعدادشان را در زمينه‌هاي مثبت و سالم به کار مي‌اندازند، کم‌تر دچار انحرافات اخلاقي و بحران‌هاي روحي مي‌شوند. کار موجب مي‌شود نيرو و انرژي جوان قبل از آن که به چربي‌هاي اضافي تبديل گردد و اختلالاتي در ساز و کار اندام‌هاي بدن ايجاد گردد، از طريق سوخت و ساز مفيد و سالم به مصرف برسد.

2- تنظيم خواب

تحقيقات نشان مي‌دهد که بيش‌تر انحرافات به خصوص در زمينه مسايل جنسي از فکرهاي ناسالم و خيال‌پردازي‌هايي که جوانان قبل از خواب رفتن دارند، ناشي مي‌شود. اگر جوان قبل از آن که به خواب برود، فکرش به خودش و يک سري مسايل و موضوعات مربوط به دورة جواني، معطوف گردد، کم کم به انحرافات کشيده خواهد شد. بنابراين، يکي از روش‌هاي پيشگيري از انحرافات اين است که برنامة خواب به صورت دقيق تنظيم شود و تا زماني که خواب بر شما غالب نشده به رختخواب نرويد. وقتي به رختخواب برويد که کاملاً خسته و آمادة خواب هستيد. لازمة اين کا اين است که در طول روز مشغول فعاليت‌هاي مهم بوده و به اندازة کافي کار کرده باشد.

طبيعي است اگر جوان با خستگي به رختخواب نرود، به ناچار مدت زماني را در بستر بيدار خواهد ماند تا به تدريج به خواب رود و چون افکار و انديشه‌هاي شهواني و تحريک‌آميز معمولاً در اين مواقع به سراغ جوان مي‌آيند، تنظيم ساعات خواب براي جوان، ضرورت خاصي مي‌يابد. يکي از روان شناسان در اين باره مي‌گويد: نيمة اول شب بيش از نيمة دوم آن به بدن نيرو مي‌دهد بنابراين بايد از آن به نحوي مفيد استفاده شود. و صبحگاهان به محض اينکه از خواب بيدار شديد. بي‌درنگ از بستر برخيزيد و توجه داشته باشيد که بامدادان بيدار ماندن در بستر خواب، بسيار زيان‌بار است، جسم را سست و ناتوان مي‌سازد و وسوسه‌هاي شوم در دل فرد ايجاد مي‌شود.

3- دوري از محيط‌هاي آلوده و ناسالم

يکي از علل و عوامل انحرافات جنسي و به طور کل انحرافات اخلاقي، محيط آلوده و محرک‌هاي شهواني است. محيط از طريق وارد نمودن عناصر محرک در گرايش‌هاي انحرافي، منجر به طغيان غريزة جنسي در جوان مي‌شود. مسايلي از قبيل بدحجابي، روابط ناسالم و آزاد دختر و پسر، برخي از سريال‌هاي تلويزيوني و فيلم‌هاي خارجي و هم چنين استفادة نادرست از اينترنت در تحريک شهوت و غريزة جنسي جوان مؤثر است شايد براي برخي زا نوجوانان يادآوري و تذکر مسايل ديني و اخلاقي چيزي بيهوده و غير ضروري تلقي شود، زيرا آن‌ها نه در فکر سلامت خويش هستند و نه مسايل اخلاقي و ديني را مي‌پذيرند، اما براي شما که روحية مذهبي قوي داريد و همين مسأله باعث شد تا نگران آينده‌تان باشيد، گفتن اين مسايل مهم و ضروري است. اگر واقعاً مي‌‌خواهيد از جواني‌تان به خوبي استفاده کنيد و در راه درست و سالم گام برداريد، سعي کنيد از محيط‌هاي آلوده و ديدن عوامل تحريک کننده، جداً پرهيز نماييد.

4- استفاده درست و مطلوب از اوقات فراغت

يکي از زمينه‌هاي پيدايش انحرافات در جوانان و نوجوانان، استفادة نادرست آن‌ها از اوقات فراغت است. اوقات فراغت طولاني و بي‌برنامه نوجوانان را عاصي و سرگردان مي‌کند. آن‌ها به تدريج سرخورده و مأيوس مي‌شوند و در نتيجه به دنياي درون خويش پناه مي‌برند و در کنج خلومت و انزوا راهي براي مشغوليت خود مي‌جويند.

5- پيشگيري از روابط ناسالم

جوانان و نوجواناني که روابط نامطلوب و ناسالم دارند و با افراد منحرف و بي‌بند و بار دوست و رفيق هستند، کم کم به انحرافات کشيده مي‌شوند و تحت تأثير امور شهواني قرار مي‌گيرند. نفوذپذيري جوانان از دوستان و همسالان بيش از ساير گروه‌ها است. در سنين بلوغ صحبت‌هاي آهسته و در گوشي بين نوجوانان بيش‌تر مي‌شود و محور اين گفتگوها، غالباً مسايل جنسي و امور شهواني است که به صورت مخفيانه و به دور از انظار بزرگ‌ترها طرح مي‌شود. براي پيشگيري از انحرافات اخلاقي سعي کنيد از دوستي‌هاي آلوده و مشکوک جداً پرهيز نموده و با افراد سالم و مذهبي ارتباط برقرار نماييد.

6- پرورش تقوا و معنويت در وجود خويش

همة آنچه بيان شد، به نحوي مي‌توانند در پيشگيري از انحرافات اخلاقي و طغيان شهوت و غريزة جنسي نقش داشته باشند، اما آن چه بيش از همه ضروري است و به صورت زيربنايي در شخصيت و رفتار جوان مؤثر است. پرورش معنويت و تقويت ايمان و تقواي الهي است. ما در عصري زندگي مي‌کنيم که جهان به شدت در ماديات فرو رفته و يک سره غرق در جاذبه‌هاي نفساني و امور شهواني گرديده است. در شرايط کنوني، خلأ عظيم و هولناکي از اخلاق و معنويت پديد آمده و تمامي مشکلات انسان‌ها نيز از همين جا ناشي شده است.

اگر با تقويت ايمان و نيروي اراده، باورها و اعتقادات نوجوانان تقويت گردند، بدون شک بخشي از مشلکات آنان به ويژه در زمينة مسايل اخلاقي و شهوت و غريزة جنسي درمان مي‌شود.

اگر نوجوان از ته دل باور نمود که تمام اعمال و رفتار او را خدا مي‌بيند و بر اساس عملکرد افراد به آن‌ها پاداش مي‌دهد و اساساً سعادت و خوشبختي انسان به دست خودش مي‌باشد، در اين صورت احتمال اينکه مرتکب گناه نشود بسيار زياد است.‌

يقين داشته باشيد، تا زماني که نيروي ايمان و تقوا در وجود انسان بارور و تقويت نگردد، هيچ ضمانتي از شهوت و انحرافات اخلاقي وجود ندارد. به خصوص در وضعيت کنوني که عوامل تحريک کنندة بسيار زياد است. بنابراين قبل از هر چيزي سعي کنيد نيروي ايمان و تقوا را در وجود خويش بارور کنيد. اگر فکر و ذهن شما متوجه خدا باشد و هميشه نماز خود را اول وقت انجام دهيد، خداوند شما را ياري مي‌کند تا از هر گناهي مصون بمانيد و تحت تأثير شهوت و غريزة جنسي قرار نگيريد. خداوند متعال در قرآن کريم مي‌فرمايد: «ان الصلوة تنهي عن الفحشاء و المنکر» به درستي که نماز انسان را از هر گونه آلودگي و عمل زشت و گناه دور نگه مي‌دارد. نماز واقعي نه تنها والاترين عامل کنترک شهوت و دفاع در برابر هجوم انحرافات اخلاقي تلقي مي‌شود، بلکه عامل تهاجمي عليه انحرافات و شهوت‌ها نيز محسوب مي‌گردد.

7- تسهيل و تسريع ازدواج

علاوه بر آن که جوان سعي در کنترل شهوت و غريزة جنسي مي‌کند، بايد براي ازدواج که يگانه راه درست ارضاي غريزة جنسي مي‌باشد، نيز اقدام کند به اين معنا که پسرها از 18 سالگي به بعد مي‌توانند به فکر ازدواج باشند و اگر شرايط را مساعد مي‌بينيد، از همين سن مقدمات آن را فراهم کنند و دخترها هم چنان چه مورد مناسبي به خواستگاري آن‌ها آمد به دلايل نوعاً غير موجه و پوچ مثل هنوز زود است، مي‌خواهم درس بخوانم، داماد وضع مادي خوبي ندارد و... از ازدواج خودداري نکنند و والدين هم سنگ اندازي‌هاي غيز منطقي نداشته باشند.

اميد است با رعايت اين نکات و به خصوص توجه به تقوا و نماز بتوانيد غريزة جنسي و حس شهوت را در خويش کنترل و مهار نماييد و زماني که فرصت مناسب براي ازدواج فراهم گرديد، به ازدواج اقدام کنيد.

تذکرات پاياني:

1. توجه داشته باشيد كه تنها رعايت تمام اين امور، بدون كم و كاستى و به صورت مستمر، نتيجه‏بخش  خواهد بود. نبايد توقع داشته باشيد که اين عادت ناگهان قطع و درمان شود, به هر ميزان که بتوانيد دفعات آن را به تدريج کم کنيد, موفقيت محسوب مي شود.

2. در صورت تکرار از رحمت واسعه الهي نااميد نشويد و بدانيد که هر گناهي قابل توبه است و خداوند خود فرموده است : «إن الله يغفر الذنوب جميعا; خداوند همه گناهان را مي آمرزد» و نشانه قبولي توبه شما اين است كه پشيمان هستيد و از تكرار آن متنفريد. همين قدر كه تكرار آن كم شود نشانه پيشرفت به سوي اطاعت خداوند است.

3. در صورت امكان با كم كردن سطح توقعات و انتظارات ازدواج کنيد که اين بهترين راه حل است.

4. در تمام حالات از خداوند براى حفظ پاكى استعانت بجوييد.

5. مطمئن باشيد اين مشكل قابل حل و درمان است؛ ولى مشروط به  تصميم‏گيرى قاطع و پشتكار كافى در راه انجام دستورالعمل‏هاى ارائه شده.

6. منشأ اين مشكل، يكى از نيازهاى واقعى نهاده شده در وجود انسان است كه بايد به طور طبيعى و صحيح ارضا و تأمين  شود. نياز به ارضاي شهود يکي از اين امور است که اگر به شكل صحيح تأمين نشود، (يعنى ازدواج), آدمي دچار خطاها و گناهان همچون استمنا خواهد شد كه عواقب سوء آن نيز  دامنگير فرد مى‏شود. بنابراين اگر امكان ازدواج برايتان فراهم است، اقدام به ازدواج كنيد يا به طور موقت به  دستورالعمل‏هاى ارائه شده پاى‏بند باشيد.

در پايان توصيه مي شود براي اطلاع از آسيب هاي خودارضايي و دستور العمل كاربردي درمان آن و همچنين  اطمينان بيشتر به درمان پذير بودن اين عارضه، به مقاله ديگر همين سايت با نام «پيامدهاي خود ارضايي و راه هاي مبارزه با آن» و همچنين نظريات افرادي که با اين عارضه دست به گريبان بوده اند مراجعه فرمائيد.